پێشمه‌رگه، زیندانیێ سیاسی و شه‌هیدێ زیندی عبدالرحمن ره‌سول (بابێ شڤانی) و چیرۆکێن بالکێشێن خه‌بات و قوربانیدانێ
سەنتەرێ کۆماتە یێ دەکۆمێتکرنا دیرووکا شۆڕشێ د بەردەوامیا بزاڤ و چالاکێێن خوە دا ل ٣١/١٠/٢٠٢٢ ل ئۆفیسا خوە ل ئەڤرۆ ستی/دهۆکێ، هەڤدیتنەکا ڤیدیۆیی دگەل پێشمەرگە، زیندانیێ سیاسی، شه‌هیدێ زیندی عەبدولرەحمان رەسول حاجی طی یێ ناسیار ب بابێ شڤانی ساز دکەت و دیرووکا خەباتا وی تۆمار دکەت و ژ ناڤچوونێ دپارێزیت.
کاک عبدالرحمن ل ساڵا ١٩٥٤ ل تاخێ گوندکی ل باژێڕێ زاخۆ هاتیە سەر دنیایێ. دەمێ شۆڕشا ئەیلۆلێ دەستپێدکەت، هێشتا ئەو زاڕۆك بوو، لێ بیرا وی دهێت دەمێ هێزێن پێشمەرگەی باژێڕێ زاخۆ ئازاد دکەن و هەروەسا بیرا وی دهێت دەمێ هێزێن ڕژێمێ باژێڕێ زاخۆ بۆمبەباران دکەن و خەلك ژبۆ پاراستنا گیانێ خوه باژێڕی چوول دکه‌ت و جارەکا دی باژێڕ دکەڤیتەڤە ژێر کونترۆڵا هێزێن ڕژێمێ. د ڤی ده‌می دا ماڵا کاک عبدالرحمن وان ژی دچیتە گوندێ دارهۆزانێ، لێ پشتی هینگێ ڤەدگەڕیتەڤە زاخۆ. ئه‌و هەتا پۆلا پێنجی سەرەتاییێ دخوینیت.
بابێ شڤانی بیره‌وه‌ریه‌کا سه‌رده‌مێ شۆڕشێ ڤه‌دگێڕیت و ئاماژێ ب ڕۆلێ خانما زەینەب ئەحمەد قەرقۆری ددەت کا چه‌وا وێ کورتانێن دەوارا ژ خوارنێ و شەکر و چایێ دادگرتن و بۆ پێشمەرگەی دبرن. ل ساڵا ١٩٦٨ بۆ بابێ شڤان گەلەك دبیتە مەرەق کو ببیتە پێشمەرگە، لۆما ئەو قوتانخانێ دهێلیت و دچیتە بارەگایێ شەهید عیسێ سووار، لێ ژ بەرکو ژیێ وی هێشتا یێ بچووکە وەکو پێشمەرگە ناهێته وەرگرتن. کاک عبدالرحمن ل ساڵا ١٩٦٩ دبیته ئه‌ندامێ ڕێکخستنێن پارتی دیموکراتی کوردستان.
پاشی پشتی دەستپێکرنا شۆڕشا گولانێ، شه‌هید عەمەرێ لەعلێ پەیوەندیێ ب شه‌هید سمایلێ پشۆی دکەت، ئەو و کاک عەبدولرەحمان رەسول ب بەردەوامی خەباتا نهێنی د ناڤ ڕێزێن پارتی دیموکراتی کوردستان دا دکەن. قومریا هەڤژینا شەهید سماهیل وەکو دلسۆژەکا ڕێبازا پارتی و بارزانی، مینا ژنەکا قەهرەمان گەلەك هاریکاریا وان دکەت. بەلاڤۆکێن شۆڕشێ و دەمانجە و نارنجۆكێن وان هەردەم ل دەف قومری خانێ دڤەشارتیبوون. ل ساڵا ١٩٧٦ڕێخستنا وان ئاشکرا دبیت، شەهید سماهیل پەیوەندیێ ب شۆڕشێ دکەت و دگەل مەفرەزا سالح قاسم دبیتە پێشمەرگە. ڕژێم سماهیل نەمریدێ فرنەچی ب شاشی ل شوونا سماهیلێ پشۆی دگریت. سماهیل نەمرید ١٤ ڕۆژان ل ئەمنا زاخۆ دمینیت و پشتی هینگێ دهێتە ئازادکرن. کاك عەبدولرەحمان ناهێت ئاشکراکرن ،لۆما ئەو ل سەر خەباتا خوە یا نهێنی.
کاك عەبدولرەحمان ل ساڵا ١٩٨١ل بارەگایێ لقا ئێك ل کۆماتەی پەیوەندیێ ب شۆڕشێ دکەت. پاشی ئەو بۆ لژنا ناوچا زاخۆ دهێتە ڤەگوهازتن. ئه‌و ل لژنا ناوچا زاخۆ پشکداریێ د چەندین چالاکیێن لەشکەری دا دکەت، وەکی لێدانا ترۆمبێلا بارەگایێ ڕێکخراوا ئەمنا ڕژێمێ ل سەر پرا مەزن د ناڤ زاخۆ دا، لێدانا بارەگایێ ئەمنا ڕژێمێ کو د قەسرا حەجی قادۆی ڤه. پاشی ئه‌و ل ساڵا ١٩٨٢ تێته ڤه‌گوهاستن بۆ لژنا ناوچا دهۆکێ و ل وێرێ ژی لگه‌ل هەڤالێن خوە چەندین چالاکیێن دی ل بانەسۆرا، کەربلێ و ترکژا ئەنجامددەن. پاشی ئه‌و دبیتە ئەندامێ ڕێخراوا ڕێنجبەران یا سه‌ر ب لژنا دهۆکێ ڤه، کو عەلی قادۆ بەرپرسێ وێ بوو.
بابێ شڤانی پشکداریێ د لێدانا بارەگایێ ئەمنا ڕژێمێ ل مانگێشکێ دا دکەت. ئه‌و د ڤێ دیدارێ دا ڕۆلێ شه‌هید مستەفا مەمانی، شه‌هید دلۆڤان کەمەکی و مستەفا کێڤڵی بلند دنرخینیت و وان ب قەهرەمان وه‌سف دکەت.
ل ساڵا ١٩٨٣ بابێ شڤانی و هەڤالێن خوە یێن پێشمەرگە ژ بابۆخکێ دچنه کێڤڵا، کو هەژمارا وان ٢٣ پێشمەرگە بوون. پاشی ئەو دچن بۆسەیه‌کێ ل مالتایێ د ڕێیا هێزێن دوژمنی دا ددانن. دوو ئیڤایێن لەشکەری دگەل جێب قیادەك دکەڤنه بۆسا وان. هێزێن پێشمەرگەی د ڤێ چالاکیێ دا ١٢ سەربازێن دوژمنی دکوژن و چەکێ وان دگەل ئاربیجیەکێ ڕادکەن، سێ پێشمەرگە ژی بریندار دبن. هێزێن پێشمەرگەی خوە بۆ پشتا قەسارا و شەکەفتا سین و شێخدرا ڤەدکێشن، هەر چەندە ئەو گەلەك دوەستن، لێ ژبەر مەترسیا دوژمنی نابیت ئەو ڕاوەستن. پاشی ئەو دچنه گەلی کورتکی و ب ڕۆژێ دگەهنه ئەڤریکێ. پاشی ئه‌و د ڕێیا ئێمینکێ ڕا خوە دگەهیننه بەرێ بهار و ژ وێرێ ژی دچنه گوندێ ئەردا.
کاک عبدالرحمن لگه‌ل هه‌ڤالێن خوه، ل سەرێ ساڵا ١٩٨٣ پشکداریێ د شەڕێ زێوکا عبوی دا دکەت، ئەو شەڕ پتر ژ پێنج دەمژمێران ڤەدکێشیت. هێزێن پێشمەرگەی د وی شەڕی دا گورزەکی مەزن ل دوژمنی ددەن ژماره‌یه‌کا مه‌زن ژ هێزێن دوژمنی دکوژن و ٩ سەربازان دیلدکەن و هەژمارەکا چەکی و تەقەمەنیێ، کو دوو تۆپپێن ٦٠ ملم ژی دناڤدا بوون وەکو دەستکەفت ڕادکەن. دیلێن ڕژێمێ ژ ترسا دا بزاڤێ دکه‌ن کو سعه‌ت و پارێن خوە بده‌نه پێشمەرگا. ده‌ما پیشمه‌رگه ژ وان دپرسن کا بۆچی ئەو سعه‌ت و پارێن خوە ددەنه پێشمەرگەی؟ژ به‌رسڤا وان دیار دبیت ڕژێما به‌عس له‌شکه‌رێ خوه‌سا تێگه‌هاندیه کو ئه‌ڤێن ڤان کارا دکه‌ن هنده‌ک ڕێگر و جه‌رده‌نه و خه‌لکی دشه‌لینن.لۆما پێشمه‌رگه ڕاستیا دۆزا گەلێ کوردستانێ بۆ وان شرۆڤەدکەن و وان تێدگەهینین کو چ بنەما ژبۆ پرۆپەگندێن ڕژێمێ نینە و ئه‌و پارە و سعه‌تێن وان بۆ وان ڤەدگەڕیننه‌ڤه.
٣٠/١١/١٩٨٣ کاک عبدالرحمن و هونه‌رمه‌ند حەسەن عەلی خەنجەر ب هاریکاریا تاها مەحمود هرۆری پلانەکێ بۆ گرتنا وێ رەبیا تاها هرۆری تێدا ددانن کو دکه‌ڤیته نزارکێ ل رۆژهه‌لاتێ دهۆکێ. تاها هرۆری و حەسەن عەلی خەنجەر پێشوەخت پێکڤە د زیندانا ڕژێمێ یا ئه‌بو غرێب دا بوون. ئەو پەیوەندیێ ب حەسەن عەلی خەنجەری دکەت، کو ئەگەر ئەو مەفرەزەکا پێشمەرگەی بیینیت نێزیکی وێ رەبیا ڕژێمێ ئەو ب نەچاری کریە (جیش الشعبي) و بریێ، دێ وێ رەبیێ ڕادەستی پێشمەرگەی کەت و ئه‌و ژی دگه‌ل وان دا بیته پێشمه‌رگه. بابێ شڤانی، حەسەن عەلی خەنجەر و عەلی بەندی کو کادرێ ڕێکخراوێ بوو دگەل عەلی قادۆ، کو هەژمارا وان ١٣ پێشمەرگە بوون، دچنه پشت کەلها نزارکێ. پاشی دچنه وی گەلیێ دکەڤیتە پشتا فەرماندا دهۆك یا نوکه ل بن چیای. ئەو هەتا سپێدێ ل وێرێ دمینن. پاشی چەند پێشمەرگا دگەل ئاربیجیەکێ وەکو هێزا پشتەڤانیێ دهنێرنه سەرێ چیایی. تاها هرۆری کەلەشێ هەڤالێ خوە بهێجەتا چوونا دارا دگەل کەرەکی دهنێریتە دەف وان و دبێژیتە وان کو هەڤالێن وان یێن دی نەشێن بهێن و دڤێت هوون بچن دەف وان. بابێ شڤانی بۆ دیتنا وان دهنێریت. بابێ شڤان دبێژیتە حەسەن عەلی خەنجەر، مادەم ئەو نەهێن ڤێرە ئەم دێ چین دەف وان، دیسان گۆتە هەڤالین خوە، ئەگەر هاتوو خیانەت ل مە هاتە کرن و و چالاکیا مە سەرنەگرت و ئەم هاتین گرتن، دێ بێژین کو ئەم یێن دگەل هەڤالێن خوە یێن دی ب شەڕچووین و مە چەکێ خوە یێ دانای و ئەم یێن هاتین خوە ڕادەستی ڕژێمێ بکەین.
. حەسەن عەلی خەبجەر و بابێ شڤانێ دگەهنە سەر جادێ رەبیەکا (جیش الشعبی) یا ڕژێمێ یا ل هنداف وان. د وێ گاڤێ ڕا ترۆمبێلەکا (جیش الشعبي) دهێتە بەرسینگێ وان ڕادوەستیت و وان دگریت. دەمانجەك ب تنێ دگەل وان بوو. حەمید خدر موساڕەشی ژی (جیش الشعبي) بوو و لگه‌ل وێ هێزێ بوو ئه‌وا ئه‌و گرتین، ئەو دەمانجا وان ڤه‌دشێریت. پشتی وان دگرن، ڤەکۆلینێ دگەل وان دکەن، پاشی ئەمنا ڕژێمێ کەلەشی کو ناڤێ ویێ دروست حه‌سیب ڕه‌شاده دگریت. تاها هرۆری هه‌لویسته‌کێ مێرانه وه‌ردگریت و دبێژیته ئه‌منا به‌عسیا کو ڤان مرۆڤا په‌یوه‌ندیا ب من کری دا کو بێن خوه ڕاده‌ستی حکومه‌تێ بکه‌ن و ئه‌و ژ به‌ر هندێ ژی یێن هاتین. ل سه‌ر ڤێ ئاخفتنێ ئه‌من تاهای ژی دگریت. ڕۆژا پاشتر ئەمنا ڕژێمێ وان دبەته باره‌گایێ فرقا لەشکەری (قوات بدر) ل زاخۆ. عه‌مید تارق فەرماندێ وێ هێزێ یە. دەمێ وان دبەنە دەف عەمید تارقی، عبدالرحمن دبێژیتە وی کو ئەو و هەڤالێن خوە ب شەڕچوونە و ئەو هاتینە خوە ڕادەستی حکۆمەتێ بکەن. لێ ئیستخباراتا له‌شکه‌ری ل دەستپێکێ ڤەکۆلینێ دگەل کەلەشی دکەت و ئەو دانپێدانێ ب هەموو تشتان دکەت و پلانا وان لگه‌ل تاها هروری ئاشکرا دکه‌ت. ئەفسەرێ ئیستخباراتا فرقا زاخۆ نەقیب حەسەن دەباغ کو خەلکێ مۆسل بوو، ڤەکۆلینێ دگەل وان دکەت. ل گۆره‌ی ئاخفتنا کاك عبدالرحمن ئەوی دڤێت هاریکاریا وان بکەت، لۆما دبێژیتە کەلەشی یان دڤێت تو ژ دانپێدانا خوە لێڤەببی یان ژی دێ تە کوژم. کەلەش هەوڵددەت لێڤەببیت، لێ ئەو خوە ل بەر لێدانێ ناگریت و هەر ل سەر دانپێدانێن خوە دمینیت. پشتی هینگێ تاها هرۆری ژی دئێخنه بن ئه‌شکه‌نجه‌یه‌کا گران، لێ ئەو خوە ل بەر ئەشکەنجەکا هۆڤانە دگریت و دانپێدانێ ب چ تشتا ناکەت. بابێ شڤانی دبێژیت: من چ زەلامێن وەفادار یێن وەکی تاها هرۆری نەدیتینە، ئەو نموونا خوەڕاگریێ و وەفاداریێ بوو.
ل فرقا زاخۆ چاڤێن بابێ شڤانی گرێددەن و هەڤالەکێ وی دئیننه دەف، ئەو د ڕوویێ دی دا دانپێدانێ ل سەر وی دکەت. عەبد حەمادی حەنەش ئەفسەره‌کی ئه‌منا ڕژێمێ بوو ئه‌و گه‌له‌ک گه‌فا ل وان دکه‌ت و دبێژیت ئه‌ز ل ئاسمنانا ل پێشمه‌رگه‌ی دگه‌ڕم ئه‌و ل ئه‌ردی بده‌ست من دکه‌ڤن. حەسەن دەباغ ئەفسەره‌کێ دیێ هەواڵگیریێ بوو، گەلەکێ بێ ڕەوشت و هۆڤ بوو، دبێژیت دڤێت ئەو بمریت. بابێ شڤان لێڤەدگێڕیت و دبێژیتێ: مرن و پێلاڤ، ئەگەر مرم ژی ئەز دزانم کا ژبۆ چ دمرم.
بلال کو ئەو ژی ئەفسەرێ هەواڵگیریێ بوو، دهنێریت دویف بابێ شڤان ڕا، کاسێتەکا شڤانی بۆ وی ددانیتە سەر، سترانا (دایکا من و تە ئەڤ کوردستانە) و پاکێتەکا جگارا ژی ددەتێ. ئارامی ب بەدەنێ بابێ شڤان ڕا دهێتە خوارێ.
پشتی هینگێ بابێ شڤانی و حەسەن عەلی خەنجەر دبەنه ڕێڤەبەریا ئینزباتا، ل باشوورێ زاخۆ ل سه‌ر ڕێکا دهۆکێ. هەژمارەکا دی ژی یا گرتیان ل وێرێ هەبوون. به‌ری هینگێ پێشمه‌رگه‌ی شاره‌زایه‌کی ئیتالی ل ساڵا ١٩٨٣ ل ترکژا گرتبوو، دیسان هنده‌ک زه‌لامێن دیێن گرنگێن به‌عسیا یێن وه‌کی دکتۆر عەدنان ئەلعەزاوی و هنده‌کێن دی دده‌ستێ شۆرشێ دا دگرتی بوون. شۆڕش ب ڕێکا کەسەكی ب ناڤێ عوبەید په‌یوه‌ندیێ ب فرقا زاخۆ دکه‌ت کو وی که‌سێ ئیتالی لگه‌ل وان گرتیێن گرنگێن به‌عسی ل ده‌ڤ شۆڕشێ لگه‌ل کاک عبدالحمن و حه‌سه‌ن عه‌لی خه‌نجه‌ر و هنده‌ک زیندانیێن دیێن کورد، پێک بگوهڕن و ئازاد بکه‌ن. هێشتا ئه‌و ل زیندانا فرقا زاخۆ بوون، عوبه‌یدێ ناڤبه‌ینچی تێته ده‌ف وان و بابێ شڤانی کوڵاڤ و سەعەتا خوە لگه‌ل وی بۆ محەمەد موسایێ هه‌ڤالێ خوه یێ ل ناڤ شۆڕشێ د هنێریت وه‌ک نیشانا ساخیا وان. لێ دیار بوو وان باوه‌ری ب سۆزی ڕژێما به‌عس نه‌بوون بۆ پێکگوهاڕتنا وان.
پاشی شۆڕشێ که‌سێ ئیتالی ئازاد کر، لێ ڕژێما به‌عس وه‌ک هه‌رجار سۆزێن وان دره‌و ده‌رکه‌تن و وان بابێ شڤانی و هەڤالێن وی ژی بۆ ئەمنا زاخۆ هاتن ڤەگوهازتن. پشتی هینگێ ئەو بۆ ئەمنا بەلدێ ل دهۆکێ دهێێنه ڤەگوهازتن. وان دکەنە د ژێرزەمینەکێ ڤە. ئه‌من هەژمارەکا دی ژی یا گرتیان کو ل خوەپێشاندانا نەورۆزا ساڵا ١٩٨٤ ل براهیم خەلیل هاتبوونه گرتن دئیننه وێرێ. ئەو هەموو قوتابی و گەنج بوون، ئه‌و گەله‌کا ژ وان دنیاسن، شیرەتان ل وان دکەن کو خوەڕاگربن و دانپێدانێ ل سەر خوە و هەڤالێن خوە نەکەن.
ل ئەمنا بەلدێ بابێ شڤانی و هەڤالێن وی ژ بۆ پشتڕاستکرنا گوتنێن وان (تصدیق اقوال) دبەن، ئەمنا ڕژێمێ دادوەرە محەمەد دئینیت، مفەوزەك و نەقیبەك ژی ئامادە دبن. دادوەر محەمەد دبێژیتە وان هەر تشتێ هەوە هەی بێژن. ئێك ژ وان تاوانێن دی یێن داینە پال بابێ شڤانی ئەو بوو، کو وی ل ساڵا ١٩٨٣ هندەك چەك ژ ئیرانێ ئینابوو. بابێ شڤان ڤێ تاوانێ ڕەتدکەت.
پشتی هینگێ وان ژ دهۆکێ دبەنه ڕێڤەبەریا گشتی یا ئەمنا ڕژێمێ ل بەغدا. یاسین کەلا شخۆی، عزەت کتانی (شڤان) و ١٣ کادرێن پارتی گەل کو ل گوزگیڕانێ ل بەر ئاڤا دیجلەی هاتبوونه گرتن، وان ژی دبەنه دەف وان.
وی ده‌می دانوستاندێن ل ناڤبەرا ئێکەتی نشتمانی و ڕژێمێ هەبوون، بابێ شڤانی کەسەکی دهنێریته دەف جەلال تالەبانی دا خوە ل وان بکەته خودان، لێ مخابن وی چ بۆ وان نەکر. پشتی هینگێ عەریف سلۆ و کامل زێوەیی ژی کو پێشمه‌رگه بوون و حکومه‌تا ترکی گرتبوون و ڕاده‌ستی حکومه‌تا ئیراقێ کربوون، وان ژی دبەنه دەف وان. پشتی دوو مەها وان دبه‌نه قه‌سابخانا بناڤ (محکمة الثورة). محەمەد عەلی زاویتەیی کو پێشمه‌رگه بوو و ب برینداری هاتبوو گرتن، ئه‌و ژی دگەل وان بوو. وان دکەنە د قەفەسەکێ دا. عەواد ئەلبەندەر سەرۆکێ دادگەها ڕژێمێ بوو. ل دەستپێکێ ئه‌و ناڤێ محەمەد عەلی زاویتەیی و بڕیارا سێداره‌دانا وی ڕادگه‌هینیت.
دڤی ده‌می دا محەمەد عەلی دبێژیته هەڤالێن خوە:هه‌ر که‌سه‌کی ژ وه ئازاد بوو، مستەکا ئاخا کوردستانێ ب پێش من ڤە ماچی کەن.
دادگەها بابێ شڤانی و هەردوو هەڤالێن وی دهێتە پاشئێخستن. پشتی ٢٠ ڕۆژا دیسا وان دبەنە ڤە دادگەهێ، مەیسەر کو به‌رپرسێ کەرتێ (جیش الشعبي) یێ دهۆکێ بوو، وی ژ دهۆکێ دئینن دا دیده‌ڤانیێ ل سەر وان بدەت. مەیسەر ل دادگەهێ دبێژیت: هەر دەمێ پێشمه‌رگه (مخرب) تەنگاڤ دبن ئه‌و دبێژن ئەم یێن هاتین خوە ڕادەست بکەین. بابێ شڤان دبێژیت، مەیسەر ژبۆ پاداشتەکی وەدبێژیت، ئەگەر نە، دەمانجەك ل گەل من بوو و ئەز دشیام وی بکوژم، حەسەن ژی پشتگیریێ ل ئاخفتنا وی دکەت، تاها ژی دبێژیت کو کەلەش ژی هاتبوو رەبیێ دا قاسدیا وان بگەهینیت کو دێ خوە ڕاده‌ستکەن و وی دەمی مەیسەر ل وێرێ نەبوو. عەواد ئەلبەندەر قەلەمێ خوە ل عەردی ددەت و بێژیته مەیسەری:ئەز ژ تە باوەر بکەم یان ژ ڤان هه‌رسێکا؟
ل دوماهیێ ژ ئه‌نجامێ ڕژبوونا عبدالرحمن، حه‌سه‌ن و تاهای ل سه‌ر ئاخفتنا خوه یا ئێکێ، دادگه‌ها به‌عسیا نه‌شیا حکومێ سێدارێ بده‌ته وان و حوکمێ زیندانا هەتا هەتایێ بۆ وان دەردکەڤیت. پشتی هینگێ وان دبەنه زیندانا ئه‌بو غرێب. پشتی دبەن وێرێ ژنوی تاڤا ڕۆژێ دبینن، چاڤێن وان ڤەنابن، ڕۆندك ژ چاڤێن وان دپەشن. بابێ شڤانی و هەردوو هەڤالێن خوە پشتی ٤ سالان د زیندانا ئه‌بو غریب ڤە دمینن، ل ١٤/٩/١٩٨٨ ب لێبوورینەکێ دهێنه ئازادکرن.
عەبدولرەحمان رەسول و هەڤالێن خوە د زیندانێ دا دخوینن و هه‌تا پۆلا شەشێ سەرەتایی ب دوماهی دئینین. دیسان ئەو د زیندانێ دا ئەندامێن پارتی گەل نێزیکی خوە دکەن و ناهێلن بکەڤنه ژێر پرۆپاگەندە و کاریگەریا ئێکەتیێ. ئەو هێڤێنێ براینیێ د ناڤبەرا هەموو زیندانیێن کورد دا بەڵاڤدکەن. بابێ شڤانی د ڤێ دیدارێ دا دبێژیت کو ڕێژا زیندانیێن پارتی ژ یا هەمی پارتی و هێزێن دی پتربوو، لێ پشتی دان و ستاندنێن ئێکەتیێ دگەل ڕژێمێ تێكچووین ڕێژا زیندانیێن وان ژی بلند بوو.
دسەر هندێ ڕا کو بابێ شڤان هاتبوو حکومکرن، لێ د زیندانا ئه‌بو غرێب ژی ڤە ب بەردەوامی دهاتە ئەشکەنجەدان. کوردەکی دووڤه‌لانک گۆتبوو ئه‌منا زیندانێ کو بابێ شڤانی ب ڕێکا خانما خوه پێزانین ل سەر مالا محەمەد باقر ئەلحەکیم بۆ ئیرانێ ڤڕێکرینه، لۆما ئەو ل سەر وێ چەندێ گەلەك دهێتە ئەشکەنجەدان.
بابێ شڤان دبێژیت کو گەنجەك ب ناڤێ تاها بەرواری کو خەلکێ گوندێ بێدوهێ بوو، دگەل وان د زیندانێ دا بوو، کەسەکێ دی ب ناڤێ خەلەف گەرگەری کو بتاوانا سیخۆڕیێ بۆ سوریێ هاتبوو گرتن، وی گه‌له‌ک تاها ته‌نگاڤ دکر، لۆما بابێ شڤانی سەرا تاهای خوە ل خەلەفێ سیخوڕێ سوریێ توڕەدکەت دا کو ئه‌و به‌لا خوه ژ تاهای ڤه‌که‌ت، لێ دیسان ئه‌و ١٣ ڕۆژا سه‌را ڤی سیخوڕێ سوریێ تێتەڤه ئەشکەنجەدان.
پشتی بابێ شڤانی و هه‌ڤالێن خوه ل ساڵا 1988ب لێبوورینا گشتی ئازاد بووین، ملازم عومه‌رێ ئه‌منا زاخۆ رۆژانه گه‌فا ل وی دکه‌ت و وی گه‌له‌ک ته‌نگاڤ دکه‌ت، لێ خۆشبەختانە ملازم عومەر ل سەرهەلدانا خه‌لکێ کوردستانێ یا بهارا ساڵا 1991ژ ئالیێ خه‌لکێ کوردستانێ ڤه دگه‌یته سزایێ خوه یێ دادپه‌روه‌ر.
بابێ شڤانی و محەمەد سالح بەرواری، ل ده‌مێ سه‌رهلدانێ ل ئاکرێ بوون و وان ل وێرێ پشکداری د سه‌رهلدانێ کر. پاشێ ئه‌و به‌ره‌ڤ زاخۆ ڤه تێن و دڕێدا تووشی ته‌قه‌یا هێزێن دوژمنی دبن و خوارزایێ وی برینداردبیت. ل زاخۆ ژی ئه‌و رۆله‌کی باش د سەرپەرشتیا ئیدارا زاخۆ دبینن هەتا پێشمەرگە دگەهنه د باژێڕی دا. پشتی سه‌رهلدانێ کاک عبدالرحمن دبیته فەرماندێ هێزەکا پێشمەرگەی، پاشی دبیتە بەرپرسێ لژنا ئەمنی. پشتی هینگێ دبیتە فەرماندێ لیوایەکا پێشمەرگەی. پاشی دبیتە بەرپرسێ هێزێن سێمێلێ و زاخۆ.
ل ساڵا ١٩٩٥ ده‌مێ چه‌کدارێن (پ.ک.ک) ب بڕیارا داگیرکه‌رێن کوردستانێ هێرشه‌کا مه‌زن کریه سه‌ر کوردستانا ئازاد، بابێ شڤانی ل کوڕکۆبناڤیا ل نێزیک ئامێدیێ برینداردبیت. دیسان ل ساڵا ١٩٩٧ ل گەلیێ سینێ ئه‌و ب ئاربیجیێ و هه‌ر بده‌ستێ چه‌کدارێن پ. ک ک برینداردبیت پیەکێ خوه ب ئێکجاری ژ ده‌ست دده‌ت.
بابێ شڤانی ل هه‌ردوو شۆڕشێن ئه‌یلول و گولان و هێرشێن تروریستا بۆ سه‌ر کوردستانا ئازاد، ئه‌و پێنج جارا بیرندار دبیت و جارا دوماهیێ ژی دبیته په‌ککه‌فتی. پشتی ل دساڵا ١٩٩٧ پیێ خوە ژ دەستدای ئه‌و ب پلا عەمیدێ پەککەفتی دهێتە خانەنشینکرن.
دیسان ئه‌و نوکە کارگێڕێ کۆمکارا زیندانیێن سیاسیێن کوردستانێ یه و ل زاخۆ دژیت.
سهنتهرێ کۆماته
یێ دێکومهنت کرنا دیرووکا شۆڕشێ
کار و ئهرکێ سهنتهرێ کۆماته دێکۆمێنت کرن و پاراستنا دیرووکا شوڕشێ یه ژ مرن و ژناڤچوونێ.
ڤی سهنتهری ب ستافهکێ بچووک و شیانێن ساده، لێ ب ڤیان و باوهریهکا مه‌زن، وه‌ک پێنگاڤا خوه یا کاری یا ئێکێ، ده‌ست ب کۆمکرن، دێکۆمنێت کرن و تۆمارکرنا دیرووکا خه‌بات و شۆڕشا کوردستانێ کریه.
