هه‌ڤال و هه‌ڤچه‌رێ شه‌هید مه‌حمود ئێزدی، خودانێ کۆمه‌کا شه‌هیدان دمالباتا خوه‌

جەعفەر محەمەد ئۆسمان

سەنتەرێ کۆماتە یێ دەکۆمێنتکرنا دیرووکا شۆڕشێ ل 9/5/2022 ل دەڤەردەریا شێخان دبیتە مێڤانێ پێشمەرگێ دێرین جەعفەر محەمەد ئۆسمان بێبادی و ھەڤدیتنەکا چەند دەمژمێری دگەل ئەنجام ددەت و دیرووکا خەباتا وی تۆمار دکەت و ژ ناڤچوونێ دپارێزیت و ئه‌رشیف دکه‌ت.
جەعفەر محەمەد ئۆسمان ل ساڵا 1955 ل گوندێ بێبادێ یێ سەر ب دەڤەرا چەمانکێ ڤە ھاتیە سەر دنیایێ. دگەل دەستپێکرنا شۆڕشا ئەیلۆلی بابێ وی و سێ برایێن وی دبن پێشمەرگە، ئەو ژی ل ساڵا 1969 ل ھێزا شێخان دبیتە پێشمەرگە و پشکداریێ د شەڕێ دەکان دا دکەت و ل تانا قوربانیێن شکەفتا دەکان دچیت،کو ھەژمارا وان ٧٠ ژن و زاڕۆک و دانعەمر بوون و ھەمی دشکەفتێ ڤە ژ لایێ سۆپا و جاشێن ڕژێمێ ڤە تێنه‌ سۆتن.
پشتی ڕێکەفتنا 11 ئادارا 1970 ئه‌و پشکداریێ د شەڕێ باعەدرێ دا ل دژی ھێزێن حزبا شوعی دکەت، کو هینگێ هه‌ڤپه‌یمان بوون لگه‌ل ڕژێما ئیراقێ ل دژی شۆڕشێ. دگەل دەسپێکرنا شەڕی ل ساڵا 1974 ئه‌و دگەل بابێ خوە دچیتە قەلادزێ و ل حاجی عومران بارزانیێ نەمر دبینیت، بارزانیێ نەمر تڤەنگەکێ ددەتێ و پاشی پشکداری د بەرسینگگرتنا ھێڕشێن دوژمنی ل کێوه‌ ڕەش دکەت و د وی شەری دا برینداردبیت.
پشتی شکەستنا شۆڕشێ دچیتە سێدەرا و بابێ وی ژی دگەھیتە وی و بەرەف ئیرانێ ڤە دچن و ل دەشتا بەرازگرێ ڕێ تێن گرتن، نەچار دبن ڤەدگەرنەڤە و ب قەچاغی ل دەڤەرێ دمینن.
پشتی ھاتنا مەحمود ئێزدی بۆ دەڤەرا شێخان ل ساڵا 1976، ئەو و بابێ خوە و برایێن خوە خالد، ئەنوەر و ئیسماعیل پەیوەندیێ ب وی دکەن و دگەل وی دبنە پێشمەرگە. کاک جەعفەر ژ ساڵا ١٩٧٦ ھەتا شه‌هیدبوونا وی ل ساڵا 1979 دگەل مەحمود ئێزدی دمینیت.
ل 1/8/1978 ئه‌و دناڤبەرا گەلیێ رمان و باڵەتە ، لگه‌ل هێزێن دوژمنی تووشی شه‌ڕه‌کی دبن و د وی شەری دا کاک جەعفەر و سلۆ خدر بریندار دبن و ھەردوو برایێن کاک جه‌عفه‌ری، ئۆسمان و خالد و هه‌ڤالێ وان حسێن محەمەد سپینداری شەھید دبن و ئەو ژی 52 سەبازێن دوژمنی د وی شەری دا دکوژن.
کاک جەعفەر 9 ڕۆژان ب چۆکا شکەستی ڤە بێ دەرمانکرن دمینیت و ب وی پیێ شکەستی ڤه‌ خوە دگەھینیتە گوندێ ئاتۆشی، و پاشی ب ڕێیا جەھوەر نامق ل دیابەکر تێته‌ چارەسەرکرن و پشتی سێ مه‌هان دزڤڕیته‌ڤه‌ کۆماتەی. پاشی ئه‌و ل مەڕانێ، ل ده‌ڤه‌را چه‌مانکێ خوە دگەھینیتە مەحمود ئێزدی و ل مه‌ها ئێکا سالا 1979 دوو ئیڤایێن لەشکەری دسۆژن و ھەژمارەکا سەبازان دکوژن و چەندین پارچێن چەکی ژی وەکو دەستکەفت ڕادکەن.
ل رۆژا 11/5/1979 ل گوندێ ئەڤریکێ، ل رۆژهه‌لاتێ دهۆکێ، مەفرەزا وان ژ لایێ سوپایێ ڕژێمێ ڤە تێنه‌ دوورپێچکرن و د شەرەکێ قەھرەمانانەدا، دوورپێچێ دشکێنن، لێ مەحمود ئێزدی و برایێ جه‌عفه‌ری انوەر، کو بۆ جارائێکێ یە دگەل خوە دبەنە گەڕێ، دگەل شەریف باڵەتەیی و رەشید سپینداری بریندار دبن. ب ھەر حالێ ھەی ئه‌و خوە دگەھیننه‌ سەرێ چییای، لێ ل وێرێ ژی ڕاستێ ھێڕشێن فرۆکێن دوژمنی تێن. پاشی خوه‌ دگه‌هیننه‌ چیایێ زروێ، ل باکوورێ رۆژهه‌لاتێ زاویته‌ و ل وێرێ ژی دیسان دکەڤنە بۆسا دوژمنی و بۆ نێزیکی 24 دەمژمێران دکەڤنە دشەری دا و ئەو ھێزێن دوژمنی ب ناڤێک دکەڤن و زیانێن مەزن دگەھیننه‌ دوژمنی.
رۆژا 24/5/1979 هێرشه‌کا مه‌زن و چه‌ند رۆژان ل دویڤێک تێته‌ سه‌ر باره‌گایێ هه‌رێما ئێک ل کۆماته‌ی. کاک جه‌عفه‌ر پشکداریێ د وی شه‌ڕی ژی دا دکه‌ت هه‌تا کو هێزێن دوژمنی دشکێن.
بڕیار بوو ئه‌و لگه‌ل مه‌حمود ئێزدی بچیته‌ رۆژهه‌لاتێ کوردستانێ ژ بۆ پشکدارکرنێ د کۆنگرا نه‌هێ یا پارتی دا. کاک جەعفەر دبێژیت: مەحمود ئێزدی ل چوونا خوە بۆ ڕۆژھەلاتێ کوردستانێ گەلەکێ دوودل بوو، لەوما ڤه‌دگه‌ڕیته‌ ده‌ڤه‌را به‌رێ گاره‌ی و دبێژیت هنده‌ک کارێن هه‌ین دێ ئه‌نجامده‌م و پاشی دێ چینه‌ کۆنگرێ.
کاک جەعفەر دبێژیت: ڕاپۆرتەک ژ ڕێکخستنێن ناڤخۆ دگەھیتە دەست زھێر بامەڕنی، تێدا هاتیه‌ کو دوژمن بزاڤا شه‌هیدکرنا مه‌حمودی دده‌ت، و زھێر بامەڕنی وێ ڕاپۆرتێ ددەته‌ مەحمود ئێزدی، لێ مه‌حمود بگرنگی وه‌رناگریت چونکی به‌رده‌وام ئه‌ڤ پیزانینه‌ دهاتن.
شه‌ڤا 18-19/8/1979 خوه‌فرۆش محه‌مه‌د سالح کۆخی، ب شه‌ڤ ل ده‌مێ پاشیڤا، ل زۆمێن ڕێدێنیا، ل بن که‌پرا محه‌مه‌د شینۆ ڕدێنی، د خه‌و دا شێلکه‌کا گولله‌یان به‌ردده‌ته‌ مه‌حمود ئیزدی و هه‌ڤالێن وی. مه‌حمود شه‌هید دبیت و سلۆ خدر و محمه‌د شینۆ ژی بریندار دبن. کاک جەعفەر و کاک خالد بانی دگەل ھەژمارەکا پێشمەرگەی، ژ گوندێ سارکێ، دەملدەست خوە دگەھیننه‌ ڕدێنا و ھەرسێکا ل سەر داربەستا بەرەڤ سه‌رێ چیایێ گارەی ڤه‌ دبەن.
دەمێ کاک جەعفەر سەرھاتیا شەھێدبوونا مەحمود ئێزدی ڤەدگێریت ڕۆندک دلۆپ دلۆپ ژ چاڤێن وی دادکەڤن، و دبێژیێت: بابێ من، دوو برا و ھەڤژین و کوڕێ من د ڤێ ڕیێ دا شەھید بووینە، لێ ڕۆندکێن من، بتنێ بۆ مەحمود ئێزدی ھاتینە خوار.
کاک جەعفەر و ھەڤالێن خوە، ژ بۆ کو شۆپێ ل بەر دوژمنی ڤەشێرن، لەشێ مەحمود د کەلەکا بەراڕا دڤەشێرن و ل جھەکێ دی گۆڕەکێ دکۆلن و سلۆ خدر و مەحەمەد شینۆی ژی ل چیایێ گارەی سەرتێخن و پشتی ھینگێ دگەل سلۆی دچیتە ڕۆژھەڵاتێ کوردستانێ و پشکداریێ د کۆنگرێ 9 یێ پارتی دا دکەت و ل مه‌ها 12/1979 دگەل سلۆی ڤەدگەریتەڤە کوردستانێ.
ل ساڵا 1980 محەمەدێ بابێ کاک جەعفەر ل گەلیێ شێرانە ل ده‌ڤه‌را به‌رێ گاره‌ی تێته‌ شەھید کرن. د ھەمان ساڵ دا ئه‌و مالا خوە دبەتە ڕۆژھەڵاتێ کوردستانێ و پشتی ھینگێ دگەل خالد شلی ڤەدگەریتەڤە کوردستانێ. ل ساڵا 1982 دچیته‌ رۆژهه‌لاتێ و هه‌تا ساڵا 1985 ل وێرێ ئه‌رکێ خوه‌ یێ پێشمه‌رگاتیێ دبینیت.
ل رۆژا 9/6/1985 ئوردوگایێ په‌نابه‌رێن کورد ل زێوا رۆژهه‌لاتێ کوردستانێ ژ ئالیێ فرۆکێن جه‌نگی یێن ئیراقێ ڤه‌ تێته‌ بۆمبارانکرن و تێدا 150 ژن و زارۆک شه‌هید و پتر ژ 400 ژی برینداردبن، هه‌ڤژینا کاک جه‌عفه‌ری و کوڕێ وی ژی دڤێ بۆمبارانێ دا شه‌هید دبن.
ل ده‌مێ ئه‌نفالێن 1988 کاک جه‌عفه‌ر ل ده‌ڤه‌رێن رزگارکریێن شۆڕشێ بوو ل باشوور. مخابن ئه‌و ئاسێ دبن و دکه‌ڤنه‌ ده‌ستێ رژێما ئیراقێ. سێ زارۆکێن وی و برازایێن وی ژی ل رۆژهه‌لات دمینن.
پشتی سەرھەلدانێ جارەکا دی ب دیتنا زاڕۆک و خێزان و برازایبن خوە شاد دبیت و به‌رده‌وامیێ دده‌ت پێشمه‌رگاتیا خوه‌..
پشتی تەشکیلاتا دبیتە جێگرێ خالد شلی، ل سالا 1992 دبیتە فه‌رماندێ سریه‌کا لەشکەرێ ئێک. ل ساڵا 1995 دبیتە جێگرێ فەوجا 6 پاشی دبیتە ئەندامێ لیوا 6. ل ساڵا 1997-2000 دبیتە ئەندامێ ھێزێ و پاشی پلا رائید ل سوپایێ 5 وەردگریت.
ل ساڵا 2003 پشکداریێ د شەڕێ ئازادکرنا عێراقێ دا دکەت و ھەروەسا ل ساڵا 2017 پشکداریێ د بەرسینگگرتنا ھێرشا حەشدا شەعبی دادکەت و نوکە ژی پله‌یا وی رائیده‌ و وه‌ک فه‌رماندێ بەتالیونێ‌ ل ھێزا خەبات یێ به‌رده‌وامه‌ ل سه‌ر پێشمه‌رگاتیا خوه‌.

شەھیدێن بنەمالا کاک جەعفەر:
١-ئۆسمان محەمەد ئۆسمان/ برا
٢- خالد محەمەد ئۆسمان/ برا. ھەردوو ل شەڕێ گەلی رمان و باڵەتە شەھید بووینە.
٣- بابێ وی محەمەد ئۆسمان خالد، ل گەلیێ شێرانە شەھید بوویە
٤- ھەڤژینا وی حەلیما عبداللە عیسا ل رۆژا9/6/1985 ل ئۆردیگایێ زێوە شەھید بوویە
٥- کوڕێ وی نەبی جەعفەر محەمەد ل هه‌مان رۆژێ ل ئۆردیگایێ زێوە شەھید بوویە.

کاک جەعفەر ب خوە ژی د ژایان خوه‌ یا پێشمه‌رگاتیێ دا 8 جاران برینداربوویە.