سەرەکیڤیدیۆ

سلێمان خەمۆ غلبیشی

سەنتەرێ کۆماتە یێ دەکۆمێنتکرنا دیرووکا شۆڕشێ ل ٢٠٢٢⁄٣⁄٢٨ سەرەدانا پێشمەرگێ دێرین سلێمان خەمۆ غلبیشی دکەت و دیرووکا خەباتا وی تۆمار و ئەرشیف دکەت.

سلێمان خەمۆ عیسا غلبیشی، ناسیار ب سلێمان خەمۆ، ل ساڵا ١٩٥٤ ل گوندێ غلبیشێ یێ سەر ب ناڤجا بامەرنێ ڤە ھاتیە سەر دنیایێ. ئەو ل ساڵا ١٩٧٣ دبیتە پێشمەرگە و پشتی دەستپێکرنا شەڕی ل ساڵا ١٩٧٤ دبیتە ئامر مەفرەزە. ئەرکێ هێزا وان دکەڤیتە دەڤەرا باڵەکایەتی، ل وێرێ ڕاستی تۆپباران و ھێرشا ڕژێمێ دبن و دوو ھەڤالێن وان شەھید دبن کو ئێک ژ وان برازایێ سلێمان بەندی بوو. ل دەمێ شکەستنا ئادارا 1975 ئەو بۆ بێنڤەدانێ هاتبوو مال ل دەڤەرا سپنەی.

ل ھەیڤا ٧⁄ ١٩٧٥ ب گونەها هندێ کو وان چەکێ ڤەشارتی یێ هەی، ئەمنا ڕژێمێ بریارا گرتنا وی و ١٨ کەسێن دی دا. ئێدی ئەو 20 کەس پێکڤە بریارێ ددەن کو دەرکەڤنە چیا، ژ وان ژی سلێمان و 5 برایێن خوە. پەیوەندیا وان لگەل سلێمان بەندی هەبوو و ئەو ژی بریارێ ددەن ددیڤ وان ڕا دەرکەڤن. ل مەها 8.1975 ئەو دەرکەڤن و خوە دگەھینە گوندێ زاویتە ل باکوورێ کوردستانێ و بھاریکاریا ماجد بەگێ چەلی خوە دگەھینە ئۆردیگایێ زێوە ل ڕۆژھەلاتێ کوردستانێ، لێ رژێما ئیرانێ وان دگریت کو رادەستی حکومەتا ئیراقێ بکەن. حسۆ میرخان، عەریف سلێمان و حەمۆ کەمەکی ل تانا وان دچن و دبنە کەفیلێن وان و دبەنە گەلیێ بێنارێ، ل سێکوچا سنوورێ هەرسێ دەولەتێن ترکی، ئیران و ئیراقێ، رەحمەتیێ کاک ئیدریس ژی ھاریکاری وان دکەت و ب قەچاغی وان دگەھینیتە نەغەدە ل بارەگایێ بارزانی، ئەو و مرۆڤێن خوە ژێک ڤەدتقەتیێن. کاک ئیدریس وان ئاگەھدار دکەت کو ل نێزیک دێ مەفرەزێن پارتیزانی ھنێرن کوردستانێ و

ل ھەیڤا ١٩٧٥⁄٩ وان دھنێریتە گوندێ گلێشمێ ل باکوورێ کوردستانێ ل قەزا شەمدینان، لێ پشتی ھینگێ بڕیارا ڕادەستکرنا وان بۆ ڕژێما عێراقێ ڕادوەستیت، ئەو ژی جارەکا دی تێنەڤە زێوە و ڕژێما ئیرانێ بڕیارێ ددەت ھەمی پەنابەرێن کورد ل سەر باژێڕێن ئیرانێ بەڵاڤ بکەت.

کاک سلێمان و حەیدەر شێخ مەمی تێن ھنارتن بۆ باژێڕێ بۆشەھر، کاک سلێمان ل وێرێ دبیتە زێرەڤان ل کۆمپانیەکێ، لێ ل پایزا ھەمان ساڵ عەریف سلێمان ب ناڤێ مالباتا بارزانی پەیوەندیێ ب وان پەنابەرا دکەت وداخوازێ ژێ دکەت بۆ چوونا کوردستانێ و دستپێکرنا شۆڕشێ خوە بەرھەڤ کەن، پاشی عەریف سلێمان جارەکا دچیتە دەف وان و ئەو و ڕەشید غلبیشی بریارێ ددەن بچنە چیایێن کوردستانێ بۆ دەستپێکرنا شۆڕشێ. ب ڕێکا خالد تەھای ژ تەھران ھەتا سنووری دھێن و خوە دگەھینن عبدالرحمن پێداوی ل هەرک و بێداڤ بارەگایێ ھەرێما دوو و ل وێرێ دبنە پێشمەرگە، و گەلەک بزاڤ و چاڵاکیان ئەنجام ددەن و ل بهارا 1978 هێزەکا مەزنا ئێکەتیێ هێرشێ دئینیت سەر وان و شەڕێ بناڤێ شەڕێ هەکاریێ رووددەت. هەردیسان ل ساڵا ١٩٧٨ پشکداریێ د بەرسینگگرتنا ھێرشا ڕژێمێ بۆ سەر ھەرێما و دوو و ئێزگێ دەنگێ کوردستانێ دا دکەت. ل ساڵا ١٩٧٩ تێنە ڤەگوهاستن بۆ دەڤەرا چەم توی لگەل هێزا عەریف یاسین. ل دوماھیا ھەمان ساڵ ڤەدگەڕیتەڤە ئیرانێ و پشتی بدوماھی ھاتنا کۆنگرێ نەھێ ل بارەگایێ مەکتەب سیاسی ل ڕاژان دمینیت و پاشی ئەو هەڤالێن خوە دبنە زێرەڤانێن ئێزگێ دەنگێ کوردستانێ ل گوندێ هەلەج.

ل ساڵا ١٩٨٢ خوە ڤەدگوهێزیتە سنوورێ لقا ئێک لژنا ناڤچا دهۆکێ لگەل ڕێکخراوا شەھید محەمەد تاھر و د هەمان ساڵ دا ژیانا هەڤژینیێ پێکتینیت. پشتی دەمەکی دبیتە ئەندامێ ڕێکخراوا ناڤبری.

کاک سلێمان د شۆڕشا گولانێ دا پشکدریێ د گەلەک شەڕ و داستانان دا دکەت، مینا شەڕێ دۆستەکا ل باشوورێ رۆژهەلاتێ باژێرێ دهوکێ ل16 گولانا ١٩٨٣. پشتی شەرەکێ گران و دۆرپێچەکا سپێدێ هەتا ئێڤاری ئەو چەند هەڤالێن خوە د وی شەڕی دا بریندار دبن و گەلەک ب ئەفسانەیی ڕزگار دبن، لێ مخابن پێنج ھەڤالێن وان یێن پێشمەرگە تێنە دیلکرن و پاشی ژی تێنە سێدارەدان، کو سێ ژ وان ب برینداری هاتبوونە دیلکرن. هەردیسان وی پشکداری د شەڕێ بەرسینگ گرتنا ھێرشا مەزنا جاش و سوپایێ ڕژێمێ دا کریە، بۆ سەر لژنا دھۆکێ ل هاڤینا ١٩٨٤. بۆسەیا بەرێ بھار، ھەروەسا پشکداری د دەهان شەرێن دی دا کریە.

پشتی ئەنفاڵان ئاوارەیی تورکیا دبیت و ل مێردینێ دمینیت. ل ساڵا ١٩٨٩ ب قەچاغی خوە دگەھینیتە ئیرانێ و ھەتا ساڵا ١٩٩١ ل لگەل هێزێن پێشمەرگەی تێن و پشکداریێ د سەرهەلدانی دا دکەن.

ل هەمان ساڵ ب خێژانڤە ڤەدگەڕیتەڤە کوردستانێ و دبیتە بەرپرسێ ڕێکخراوەکا لەشکەری، د دویفدا دبیتە ئامر فەوج، پاشی دبیتە بەڕپرسێ زێرەڤانیا بەرەیێ کوردستانی ل زاویتە، ھەروەسا دبیتە فەرمابدێ فەسیلێ ھێزا زێرەڤانی ل ساڵا ١٩٩٦ دبیتە جێگرێ ئامر فەوج و پاشی ئامر فەوجێ سۆپای، خزمەتێ ل بەشێ حەرەکاتا سۆپای ژی خزمەتێ دکەت و دبیتە جێگرێ ئامر ھێزێ.

ل ساڵا ٢٠٠٣ پشکداڕیێ د شەڕێ ئازادیا عێراقێ دا ل دەڤەرا شێخان دکەت. ھەروەسا ل 2014 پشکداریێ د شەڕێن ل دژی داعش ل زمار، رەبیعە، کەسکێ، شەنگال، وانکێ، تلسقوف، خازر، باتنایێ و سەھل مالح دا دکەت، ھەروەسا 2017 پشکداڕیێ د شەڕێ ل دژی حەشدێ دا ل دەڤەرا زمار دا دکەت.

نوکە ژی ب پلا عەمید ل لژنا ئیستشاری ل گوندێ چەم باھیڤ ل ڕۆژئاڤایێ دیجلە ل سەر خەبات وخزمەتا خوە یێ بەردەوامە.

 

Kavin Berwari

ئەز وەک ئەدمینا سوسیال مێدیایا سەنتەرێ کۆماتە رادبم ب رێڤەبرنا فێسبووکا سەنتەری، ئینستاگرامی، یوتوبی و مالپەرێ ئینتەرنێتی. کارێ منێ سەرەکی دانان و بەلاڤکرنا هەڤپەیڤینا، ڤیدیو یا و پۆستایە ل هەمی جهێن سوسیال مێدیایا سەنتەرێ کۆماتە.

بابەتێن پێکڤە گرێدایی

اترك تعليقاً

لن يتم نشر عنوان بريدك الإلكتروني. الحقول الإلزامية مشار إليها بـ *

زر الذهاب إلى الأعلى