دوو سال و نیڤه سه‌نته‌رێ کۆماته ده‌ستپێکریه کو ئاخ و به‌را ژ سه‌ر که‌لها هه‌ڕفتیا دیرووکا شۆڕشێ ڤه‌دده‌ت و رۆژانه بده‌هان دوڕ و گه‌وهه‌رێن ڕه‌ونه‌قدار ژبن وان ئاخ و به‌ران ده‌رتێخیت.
خانما قومری عبدالله عیسا، خانما شه‌هیدێ کوردستانێ سمایل ئۆسمان حاجی (سمایل پشۆ)یه. ئه‌و ل ساڵا 1952 ل گوندێ زێوکا ده‌ڤه‌را زاخۆ هاتیه دنیایێ. زه‌لامێ وێ شه‌هید سمایل پشۆ ل ساڵا 1951 ل گوندێ گوندک و جه‌لالا، ل ده‌ڤه‌را زاخۆ هاتیه دنیایێ.
خانما قومری و لگه‌ل زه‌لامێ خوه شه‌هید سمایل پشۆی ل ساڵا 1976 دبنه ئه‌ندامێن ڕێکخستنا نهێنیا پارتی دیمۆکراتی کوردستان، لگه‌ل ڕێکخراوا ئادار، کو پاشی ڕێکخراوا ناڤبری دبیته چار ڕێکخراو و ئه‌و ڕێکخراوا پێشکه‌فتن چێدکه‌ن و شه‌هید خدر مه‌حمود هرۆری دبیته به‌رپرسێ ڕێکخراوا وان.
قومری خان لگه‌ل زه‌لامێ خوه و هه‌ڤالێن خوه یێن دی، ژ زاخۆ هه‌تا به‌غدا چالاکیێن شۆرشگێڕی ل دژی حکومه‌تا داگیرکه‌را ئیراقێ ئه‌نجامدده‌ن. وی ده‌می ژی زه‌لامێ وێ نانپێژیه‌ک ل زاخۆ هه‌بوو. ل ساڵا 1977 شه‌هید سمایل ل ناڤ بازاڕێ زاخۆ، ل سه‌ر کارێن وانێن کرێت ل دژی خه‌لکێ کوردستانێ، لێدانه‌کا باش ل جێگرێ ڕێڤه‌به‌رێ ئه‌منا زاخۆ دده‌ت و پاشی ئه‌و ب شێوه‌یه‌کی سه‌رسوڕمان ژ ده‌ستێن وان ڕزگار دبیت. پشتی هینگێ ژ به‌ر دژایه‌تیا ویا به‌رده‌وام لگه‌ل داگیرکه‌رێن کوردستانێ، ئه‌منا به‌عسیا ل زاخۆ نانپێژیا شه‌هید سمایلی دپه‌قینن و د ئه‌نجامدا هه‌ڤالێ وی عبدالرحمن خه‌مۆ بریندار دبیت.
ل ساڵا 1979 شه‌هید سمایل په‌یوه‌ندیێ ب شۆرشا گولانێ دکه‌ت و دبیته پێشمه‌رگه. پاشی قومری ژی دگه‌هیته زه‌لامێ خوه ل ناڤ شۆرشێ. ل ساڵا 1980 ڕێکخستنا وانا نهێنی ئاشکرا دبیت و ل رۆژا 25/2/1981 به‌عسیێن داگیرکه‌ر خدر مه‌حمود هرۆری و لگه‌ل 8 هه‌ڤالێن وی:تاهر تاهر هرۆری، سه‌عید سه‌عید هرۆری، عبدالله ئه‌حمه‌د هرۆری، ئه‌مین ڕه‌شۆ سلێڤانه‌یی، هادی سلێمان هرۆری، وه‌یسی حه‌سه‌ن هرۆری، سالح گێنده‌ل سندی و عادل تاها هرۆری ل زیندانا مۆسل سێداره‌دده‌ن.
ئێدی شه‌هید سمایل پشۆ و هه‌ڤالێن خوه، ژ بلی چالاکیێن له‌شکه‌ریێن به‌رده‌وام، ل دژی بنگه‌هـ و ڕه‌بیه‌یێن دوژمنی، هه‌روه‌سا ئه‌و خه‌وێ ل دوژمنی حه‌رام دکه‌ن ل ناڤ باژێڕێ زاخۆ. چونکی مه‌هێ وان 4-5 جاران دربێن کوژه‌ک دداوه‌شاندنه بنگه‌هێن دوژمنی ل ناڤ باژێڕێ زاخۆ.
ل ڕۆژا 28/12/1981 پێشمه‌رگه هێرشی سه‌ر بنگه‌هێن دوژمنی دکه‌ن ل چیایێ گابنێرکی ل ده‌ڤه‌را کانیماسێ. ل وێ هێرشێ شێلکه‌کا گوللێن دوژمنی ب زکێ سمایل پشۆی دکه‌ڤیت و ڕووڤیکێن وی ل چه‌ند جها کونکون دکه‌ن.
پشتی نووژدارێ شۆڕشێ د. ڕزگار، کو ئه‌و بخوه ڤێته‌نه‌ر بوو، ب هاریکاریا د. که‌مال به‌رواری و پێشمه‌رگێ په‌رستار خالد هیرۆ، دگه‌هنه سه‌ر ته‌رمێ سمایل پشۆی، ل گوندێ بێشیلێ، ل ماڵا جه‌میلا بێشیلی. ئه‌و دبینن کو چ ڕێک نینن وی ژ مرنێ ڕزگارکه‌ن ژ بلی عه‌مه‌لی کرنێ. لێ نه وان خه‌سته‌خانه، نه ئاموورێن پیدڤی و نه ژی ده‌رمان و په‌نجا پێدڤی هه‌نه. لێ ئه‌و د ژوورا خانیێ ئاخێ ڤه، ل ماڵا جه‌میلایێ، ل پشتا سۆپا دارا، تنێ جهێ برینێ په‌نج دکه‌ن و ده‌ست ب ڤه‌کرنا زکێ وی دکه‌ن و ئه‌و ڕووڤیکێن ویێن کونکون بووین دبڕن و جاره‌کا دی ڕووڤیکا پێکڤه گرێدده‌ن و د دوورین.
پشتی چاڤدێریا دوو مه‌هان ئه‌و ڕادبیته‌ڤه و ساخ دبیت و پاشی ب پێن خوه، لگه‌ل مه‌فره‌زه‌یه‌کا پێشمه‌رگه‌ی دچیته سوریێ و ل شامێ چاره‌سه‌ریا خوه یا دروست دکه‌ت. لێ ده‌ما نووژدارێن وی چیرۆکا عه‌مه‌لیاتا ویا مالا جه‌میلایێ دبهیزن کو ب ده‌ستێن دختوره‌کێ ڤێته‌رنه‌ری و بێ په‌نج و ئاموور و ده‌رمان و خه‌سته هاتیه کرن، ئه‌و گه‌له‌ک حێبه‌تی دمینن و باوه‌رناکه‌ن.
ل هاڤینا ساڵا 1984 حاجیێ برایێ سمایلی، ل به‌رسینگرتنا هێرشا دوژمنی بۆ سه‌ر هه‌ردوو ده‌ڤه‌رێن زاخۆ و دهۆکێ تێته شه‌هیدکرن.
مخابن سمایل ژی ل رۆژا 17/7/1985 ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ، گوللا ده‌مانجێ ژ ده‌ستێ زارۆکه‌کی ده‌ردکه‌ڤیت و ب پێ وی دکه‌ڤیت و شه‌هید دبیت.
خانما قومری لگه‌ل 5 زارۆکێن خوه، ل گوندێ باجلێ نه ل ناڤ شۆرشێ. گه‌له‌ک خه‌لک دبێژنه وێ:تیێ ته شه‌هید بوو و زه‌ڵامێ ته ژی شه‌هید بوو. تۆ نه‌شێی ڤان 5 زارۆکان د ڤان چیا ڕا خودان بکه‌ی. وان ببه و هه‌ڕه زاخۆ، به‌لکی بشێی وان خودان بکه‌ی. لێ ئه‌و دبێژیت: پشتی دوو شێره شه‌هیدان ئه‌ز ناچم و سه‌رێ خوه ل به‌ر دوژمنی بچه‌مینم. دێ زارۆکێن خوه ب گیایێ چیا خودان که‌م و ته‌سلیم بوونێ قه‌بوول ناکه‌م.
پشتی شه‌هید بوونا زه‌لامێ وێ، شۆڕش 300 دیناران وه‌ک هاریکاری دده‌ته قومریێ بۆ ده‌بارا زارۆکێن وێ. ئه‌و ڕادبیت ب 200 دیناران ژ وان هه‌سپه‌کی دکڕیت و ب شه‌ڤێ ل هه‌سپێ خوه سوار دبیت و ب قه‌چاغی و د سه‌ر بۆسه‌یێن دوژمنی ڕا، دچیته کۆمه‌ڵگه‌ها بێرسڤێ یا ل بن کونترۆلا دوژمنی. ل وێرێ ب وان 100 دینارێن ماین هنده‌ک تشتا دکڕیت و تێته گوندێ باجلێ، ل وێرێ دماڵا خوه دا دکانکه‌کا بچووک ڤه‌دکه‌ت و وان تشتان تێدا دفرۆشیت، ژ بۆ ده‌بارا زارۆکێن خوه‌ن. جار ژی هنده‌ک تشتان ددانیته سه‌ر پشتا هه‌سپی و کوڕێ خوه یێ 12 سالی لێ سوار دکه‌ت و دبێژیتێ؛ ڤان تشتا ببه فلان گوندی ده‌ف فلان که‌سی. بێژێ ده‌یکا منا گۆتی بلا ڤان تشتا بۆ مه ل گوندی بفرۆشن.
هۆسا ئه‌ڤ شێره ژنه ب شه‌ڤ، کلاشینکۆفا خوه د ستۆیێ خوه ددانیت و ب سواریا هه‌سپێ خوه، د سه‌ر بۆسه‌یێن دوژمنی ڕا، خوه دگه‌هینیته ناڤ کۆمه‌ڵگه‌هـ و باژێڕۆکان و تشتێن دکانێ دکڕیت و ب رۆژ ژی ل ده‌ڤه‌رێن ڕزگارکری، بهاریکاریا کوڕێ خوه یێ 12 ساڵی وان دفرۆشیت و ب سه‌ره‌کێ بلند زارۆکێن خوه خودان دکه‌ت.
ل ئه‌نفالێن ڕه‌ش قومری و زارۆکێن خوه ڕزگارنابن و دکه‌ڤنه ده‌ستێ دوژمنی و وان دبه‌نه به‌حرکێ.
هه‌ر ل ئه‌نفالێن ڕه‌ش تیێ وێ حسنی پشۆ و هه‌رسێ برایێن وێ: حاجی، خه‌لیل و ئه‌مین ژی تێنه شه‌هیدکرن.
سه‌نته‌رێ کۆماته
یێ دێکومهنت کرنا دیرووکا شۆڕشێ
کار و ئهرکێ سه‌نته‌رێ کۆماته دێکۆمێنت کرن و پاراستنا دیرووکا شوڕشێ یه ژ مرن و ژناڤچوونێ.
ڤی سهنتهری ب ستافهکێ بچووک و شیانێن ساده، لێ ب ڤیان و باوهریهکا مهزن، وه‌ک پێنگاڤا خوه یا کاری یا ئێکێ، ده‌ست ب کۆمکرن، دێکۆمنێت کرن و تۆمارکرنا دیرووکا خهبات و شۆڕشا کوردستانێ کریه.
