سەنتەرێ کۆماتە یێ دەکۆمێنتکرنا دیرووکا شۆڕشی د بەردەوامیا کارێ خوەیێ مەیدانی دا، ل رۆژا 21/12/2022 ل باژێڕێ زاخۆ، سەرەدانا پێشمەرگە و تێکۆشەرێ دێرینێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ حسێن سوری دکەت و هەڤدیتنەکا ڤیدیۆیی دگەل وی سازدکەت، دیرووکا خەباتا وی د ناڤ شۆڕشا کوردی دا تۆماردکەت و مینا بەلگەنامەیەکا گرنگ ژ ناڤچوونێ دپارێزیت.
حسێن عەلی رەشید یێ ناسیار ب حسێن سوری، ل ساڵا ١٩٤٦ ل گوندێ گرێدێرا یێ سەر ب باژێڕکێ دێرکێ، ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ هاتیە سەر دنیایێ. ئەو ل گوندێ قولدومان ژیایە و ل وێرێ فێری ژیانا سیاسی بوویە و ژ وێرێ پەیوەندی ب شۆرشێ کریە.
ژبەرکو قوتابخانە درەنگی ل گوندێ وی ڤەدبیت، ئەو ب تنێ سالەکێ دچیتە قوتابخانێ.
دەمێ پارتی دیموکراتی کوردی ل دساڵا ١٩٥٧ ل رۆژئاڤایی کوردستانێ دهێتە دامەزراندن، مەحمودێ برایێ وی دبیتە کادرەکێ پارتیا ناڤبری و ب نهێنی دەست ب کارێ سیاسی دکەت. حسێن ژی ب ڕییا برایێ خوە ئاشنایی ڕێبازا بارزانیێ نەمر دبیت و دکەڤیتە د ناڤ ژیانا سیاسی دا. ئەو ل دەستپێکێ وەکو پۆستەچیێ گەهاندنا بەڵاڤۆك و نڤێسارێن حزبی دەست ب خەباتێ دکەت.
بەری شۆڕشا ئه‌یلولێ دەستپێبکەت، حسێن خوه دگه‌هینیته باشوورێ کوردستانێ و دهێتە زاخۆ. ئەو دگەل مامۆستا جەمیل یێ خه‌لکێ عه‌فرینێ، پشکداریێ د شەڕێن رۆژا ١٩٦١/٩/٩ دا دکەت، ل زاخۆ.
پشتی کو له‌شکه‌رێ ئیراقێ باژێڕێ زاخۆ کونترۆل دکەتەڤە، حسێن خوه دگه‌هینیته دەف شه‌هید عومەرێ لەعلێ ل گوندك و جەلالا. ئه‌و دوو مه‌ها ل وێرێ، ل دەف عومه‌رێ لەعلێ دمینیت. پاشی پشتی کو بارزانی دگەهیتە دەڤەرا به‌هدینان، حسێن پەیوەندیێ ب هێزێن وی دکەت و دگەل مەجید میکائیل بژیانی دبیتە پێشمەرگە. بۆ ده‌مه‌کی ئه‌رکێ وی دکەڤیتە دەڤەرا بەرواری بالا.
پاشی ل ساڵا ١٩٦٢ حسێن سوری دگەل هەژمارەكا پێشمەرگێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ، تێنه ڤه‌گوهاستن بۆ هێزه‌کا دی کوهاشم مێرۆزی به‌رپرسێ وێ یه. ئەرکێ وان ژی دکەڤیتە ده‌ڤه‌را بەر زێبارێ، ل باکوورێ چیایێ بیخێری، ل دەڤەرا زاخۆ. پشتی کو هێز تێنه دامه‌زراندن و عیسێ سوار دبیته فه‌رماندێ هیزا زاخۆ. ئه‌ڤ هێزه ژی ژ سێ به‌تالیونا پێکتێت، کو ئێکێ ژ وان هاشم مێرۆزی دبیته فه‌رماندێ وێ، یا سی ژی عەلی هالۆ و یا سیێ ژی عەلی عەلی دبیته فه‌رماندێ وێ.
ئێکەم شەرێ حسێن سوری دگەل به‌تالیونا هاشم مێرۆزی پشکداریێ تێدا دکەت، شەرێ پاراڤێ بوو. وی دەمی هێزێن وان ل گەلی گراڤێ بوون، دەمێ نووچه‌یا هێرشا هێزێن دوژمنی، ب پشتەڤانیا ٧ تانك و فرۆکان دگەهیته وان، ئەو بەرەف گوندێ پاراڤێ ڤە دچن، ژ بۆ به‌رسینگرتنا هێرشا دوژمنی.
د وی شەڕی دا، پێشمه‌رگه ب دله‌کێ گه‌رم هێرشی دوژمنی دکه‌ن و فه‌رماندێ به‌تالیونێ هاشم مێروزی ب تکتاریۆفا خوە ئەفسەرێ رژێمێ یێ فه‌رماندێ هێرشێ د کوژیت. پشتی کوشتنا وی ءیدی ڕه‌ڤ دکه‌ڤیته هێزێن دوژمنی و گه‌له‌ک خراب دشکێن و پێشمه‌رگه دکه‌ڤیته دووڤ وان و دربێن مه‌زن لێدده‌ت.
مخابن د ڤی شەری دا دوو پێشمەرگە شەهید دبن، ئێك خەلکێ گوندێ بێسفکی بوو و یێ ژی خەلکێ گوندێ پاراڤێ بوو.
ل ساڵا ١٩٦٣ فه‌رماندێ هێزا زاخۆ عیسێ سوار بڕیارێ دده‌ت، ژ بۆ سلامه‌تیا وان و پاراستنا مالباتێن وان، ل رۆژئاڤا، پێشمه‌رگێن خه‌لکێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ، ڤه‌گوهێزیته هێزا دهۆکێ، دا کو ژ سنوورێ سوریێ دوورکه‌ڤن.
هۆسا حسێن سوری دگەل هەشت پێشمەرگێن دی یێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ، ل بهارا ساڵا ١٩٦٣ تێنه‌ڤەگوهازتن بۆ سریا عەریف سلێمان ل هێزا دهۆکێ. پێشمه‌رگێن کو لگه‌ل وی هاتینه ڤه‌گوهاستن ئه‌ڤه‌بوون:
مراد شێخ موس، محەمەد حەسەنێ لەعلێ، محەمەد رەشید، شەهید عبداللە عەلی، براهیم، ئەمین عەبدۆ گوهارا، خەلیل تۆری و بەشیر جانگیر یێ هه‌شتێ ناڤێ وی ل بیرا حسێن نەمایە. ئەو هەر ٩ پێشمەرگە ل سریا عەریف سلێمان درێژیێ ب خەباتا خوە ددەن. ئەرکێ وان ژی دکەڤیتە گوندێ ماسیکێ، ل رۆژئاڤایێ دهۆکێ. هنده‌ک هه‌ڤالێن هه‌مان سریێ ژی ل شاخکێ بوون.
پشتی کو ل ساڵا 1963 به‌عسیا ده‌سه‌ڵات گرتی. بۆ ده‌مه‌کێ کێم شه‌ڕ ڕاوه‌ستا. لێ جاره‌کادی وان ده‌ست ب هێرشێن خوه کره‌ڤه.
حکومه‌تا ئیراقێ ل دهۆکێ هه‌ژماره‌کا خه‌لکێ کورد گرتن و وان ل بەربوو، وی خه‌لکی ڤه‌گوهێزیته زیندانا مۆسل. عەریف سلێمان ژی بڕیارێ ددەت کو ل سه‌ر جادا دهۆک-مۆسل، ل مالتایێ بۆسەیه‌کێ ل پێشیا وان دانیت. به‌لکی بشێن وی خه‌لکێ وه‌ڵاتپارێز ژ ده‌ستێن دوژمنی ڕزگاربکه‌ن.
عەریف سلێمان ژ بۆ ڤی کاری ١٠ پێشمەگا دگەل خوە دبەت، کو ئێك ژ وان حسێن سوری بوو. ئه‌و د گەلیێ زڕکا ڕا خوه دگه‌هیننه مالتایێ. پێشمه‌رگه ل هه‌ردوو ڕه‌خێن جادێن جهێن خوه دگرن.
دەمێ دنیا تاری دبیت نێزیکی ٨٠ تۆمبێلێن له‌شکه‌ری و ترێلان، کو ژ تانگێن شه‌ڕی دبارکری بوون، ژ ئالیێ مۆسل ڤە دهێن. بهاتنا ڤێ هێزێ ئه‌و گۆمان دکه‌ن کو دوژمن یێ ڤێ هێزێ ڤه‌دکێشیته دهۆکێ ژ بۆ کو هێرشێ بکه‌ته سه‌ر چه‌په‌رێن پێشمه‌رگه‌ی. لۆما ئه‌و بڕیارێ دده‌ن کو بۆسه‌یا خوه به‌رده‌ن و بێن قه‌ستا چه‌په‌رێن خوه بکه‌ن ل ماسیکێ.
حه‌ریف سلێمان هه‌ڤالێ وان یێ پێشمه‌رگه محەمەد رەشیدێ خەلکێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ و حاجی کوچەر دهنێریتە دەف شاخکێ دا کو هه‌ڤالێن وێرێ ئاگه‌هدار بکه‌ت کو؛ هێرشا دوژمنی هات، ژ به‌ر هندێ بلا شاخکێ به‌رده‌ن و خوه هه‌لکێشنه چیای. لێ هه‌تا ئه‌و دگه‌هه‌ن دوژمنی کەلها شاخکێ گرتبوو. ئیدی جاش ته‌قێ ل وان دکه‌ن و محه‌مه‌د ڕه‌شیدی بریندار دکه‌ن. جاش داخوازێ ژ محەمەد رەشیدی دکەن کو خوە ڕادەستی وان بکەت. ئەو ژی دبێژیته وان: ته‌مام وه‌رن ئه‌ڤه ئه‌ز دێ خوه ڕاده‌ست که‌م. دەمێ جاش نێزیکی وی دبن، ئه‌و وان ددته به‌ر گوللا و جاشەکی دکوژیت و ئێکێ دی ژی برینداردکەت و ئێدی شەڕ ل سه‌ر سه‌رێ وی گه‌رم دبیت.
عەریف سلێمان لگه‌ل هه‌ڤالێن خوه، د دەشتێ ڕا به‌رێ خوه دده‌نه کەلها شاخکێ و ل هه‌وارا هه‌ڤالێن خوه دچن. د هه‌مان ده‌م دا، هێزێن دوژمنی دەست بهێرشەکا مەزن کرن بۆ سەر گەلیێ دهۆکێ. ئەڤ هێرشه ژی دەستپێکا هێرشا مه‌زنا دوژمنی بوو بۆ سەر چییایێ مەتینا کو 45 رۆژان ڤه‌کێشای و د ئه‌نجامدا دوژمن شکه‌ستی و دربێن مه‌زن خوارین.
دڤی شه‌ڕێ که‌لها شاخکێ دا،جاش و پێشمەرگێن ب ناڤێك دکەڤن و شه‌ڕ گه‌له‌ک گه‌رم دبیت. دڤی شه‌ڕی دا عەریف سلێمان، محەمەد کێڤلی و میخائیل تیاری بریندار دبن، کو میخائیل ب پێنج گوللەیان بریندارببوو. شەر هەتا نیڤرۆ بەردەوامدبیت. لێ د ئه‌نجام دا، گه‌له‌ک ژ دوژمنی تێنه کوشتن و دوژمن دشکێت و بەرەڤ بارەگایێ لیوا دهۆکێ دڕەڤن. لێ مخابن محەمەد رەشید ژی ب برینداری دکه‌ڤیته ده‌ستێ دوژمنی و وی دبه‌نه بارەگایێ لیوا له‌شکه‌ریا دهۆکێ.
ل باره‌گایێ لیوایێ ئه‌فسه‌ره‌کێ دوژمنی ئاخفتنێن کرێت دبێژیته محه‌مه‌د ڕه‌شیدی و ێشمه‌رگه‌ی، لێ محەمەد رەشید ل وی ڤەدگێریت و وه‌ک شێرا دخوڕیته ناڤ چاڤێن ئه‌فسه‌رێ دوژمنی. ئەفسەرێ دوژمنی دوو گوللێن دی ب ده‌مانجا خوه بەرددەتە محەمەد ڕه‌شیدی. ژ بەر گرانیا برینێن محەمەد کێڤلی، وی بۆ مۆسل دهنێرن. پاشی وی ڤه‌دگوهێزنه مۆسل و ل وێرێ دهاڤێژنە د زیندانێ ڤە. پشتی هینگێ دوژمن وی د زیندانێ دا ژەهرددەت و شەهیددبیت.
پشتی ڤی شه‌ڕی پێشمه‌رگه باره‌گایێ لیوایا له‌شکه‌رێ دوژمنی تۆپباران دکه‌ت کو هینگێ تۆپچیێ شۆڕشێ محەمەدێ سونبلێ بوو.
پشتی کو هێزێن دوژمنی دگه‌هه‌نه چیایێ مه‌تینا، حسێن سوری، لگه‌ل هه‌ڤالێن خوه، ل سەرێ ناڤێلا، ل نێزیکی گوندێ ئه‌ره‌دنا، پشکداریێ د شەرێ چیایێ مەتینا دا دکەت و ل وێرێ برینداردبیت.
ل ساڵا ١٩٦٤ دوژمنی هێرشه‌کێ ده‌ستپێدکه‌ت بۆ سەرێ چیایێ شێخ ئیسڤی ل هنداڤی بابلۆ و زاویتە. حسێن سوری کو هینگێ لگەل عەریف سلێمان بوو، ئه‌و دچنه سه‌رێ شێخ ئیسڤی و به‌رسینگێ هێرشا دوژمنی دگرن. هێرشا جاشا ب پشتەڤانیا چەکێ گران دەستپێدکەت و شه‌ڕ گه‌رم دبیت. د وی شەرێ دا محەمەدێ مەلا حاجی و پێشمەرگەکێ دی برینداردبن.
پشتی کو ئه‌و دزانن واحدێ حه‌جی مه‌لۆیێ فه‌رماندێ پێشمه‌رگه‌ی ل وێ ده‌ڤه‌رێ، لگه‌ل هێزا خوه، یێ خوه ڕاده‌ستی دوژمنی کری، ئێدی به‌رپرسێ وان عه‌ریف سلێمان بڕیارێ دده‌ت و ئه‌و خوه ژ وێ ده‌ڤه‌رێ ڤه‌دکێشن.
هەر ل ساڵا ١٩٦٤ حسێن سوری جاره‌کا دی خوه ڤه‌دگوهێزیته‌ڤه هێزا زاخۆ و دگەل عەریف دەروێش درێژیێ ب خەباتا خوەیا پێشمەرگاتیێ ددەت.
حسین سوری و ٨ پێشمەرگێن دی کو پێکڤە ژ رۆژئاڤایێ کوردستانێ پەیوەندی ب شۆڕشا ئه‌یلولێ کربوون، پشتی ٤ سالان ئەو بۆ جارا ئێکێ مۆلەتێ وەردگرن و ل ئاڤا مەزن دەربازدبن و دچنە ڕۆژئاڤایێ کوردستانێ، بۆ سه‌ردانا مالێن خوه.
ئەو ب چەکڤە ده‌ستپێکێ دچنە گوندەکێ دەڤەرا خێرکیا، خەلکێ وێ دەڤەرێ چ جارا پێشمەرگە نەدیتیە. پشتی ئەو شەڤەکێ ل وێرێ بێهنا خوە ددەن. وی ده‌می مه‌ها ڕه‌مه‌زانێ و هێشتا چه‌ند رۆژه‌کێن ڕه‌مه‌زانێ هێشتا مابوون. لێ سه‌رخاترا پێشمه‌رگه‌ی، رۆژا پاشتر خێرکی دکەنە جەژنا ره‌مه‌زانێ و شاهیه‌کا مه‌زن ژی چێدکه‌ن. خەلکی وێ دەڤەرێ تێن ئێك ئێكه لوولیێن تڤەنگێن پێشمەرگا ماچی دکەن، پاشی دچنە مالا حەجی دەهامێ میرۆ، ئەو هاریکاریا وان دکەت.
پشتی مۆلەتا وان ب دوماهی تێت، ئەو ڤەدگەڕنەڤە کوردستانێ، حەجی دەهامی میرۆ ٢٥٠٠٠ دیناران وەکو هاریکاری بۆ شۆڕشێ دگەل وان دهنێریت.
حسێن سوری ل ساڵا ١٩٦٥ پشکداریێ د شەڕێ دوویێ یێ پاراڤێ دا دکەت. ئەو وی دەمی دگەل سریا بۆزێ میرا بوو ل بەتالیۆنا عەلی عەلی.
سریا وان ژ سێ فەسیلا پێك دهات: فەسیلا مەلا فەهیمێ میرا، ل سێدارکێ- پاراڤێ، فەسیلا مرادێ شێخ موس، ژ رۆژئاڤایی کوردستانێ بوو، ل بەغلویجێ جهگیربوون و فەسیلا عەلی سۆفی، حسێن سوری ژی جێگرێ وی بوو. ئەو ل پاراڤێ هەتا چیایێ بێخێری دجهگیربوون.
کاک حسێن دبێژیت کو؛ هینگێ هەژمارەکا خۆبەخشێن هۆزا گۆییا ژی ژ باکوورێ کوردستانێ هاتبوون، ئەو ژی وه‌ک هێزەکا یەدەك دگەل وان پشکداربوون.
هێرشا دوژمنی بۆ بەر زێبارێ، ب ئالیێ هێزێن عەلی عەلی و بۆ بەغلوجەی و ملێ سێدارکا بەرەف پاراڤێ دەستپێدکەت. ل دەستپێکێ هێزێن دوژمنی ل بەرەیێ بەغلوجێ دربازدبن و خوە دگەهیننه گوندێ چەمزراڤی و هەتا دێرەبوونێ تێن. دڤی شه‌ڕی دا هێزێن پێشمەرگەی سێ شەهیدا ددەن.
هێرشا جاشان ژی ب ئاراستەیێ فەسیلا عەلی سۆفی و حسین سوری بۆ سەر گوندێ پاراڤێ و چیای دەستپێدکەت. حسێن و هەڤالێن خوە بەرگریەکا مەزن دکەن و هەژمارەکا مەزنا جاش و له‌شکه‌ران ژ هێزێن دوژمنی دکوژن، لۆما هێرشا دوژمنی دشکێت و ئه‌و به‌ره‌ڤ ده‌شتێ ڤه دڕه‌ڤن.
پشتی کو دوژمن خوه کۆمدکه‌ته سه‌رێک، ئه‌و جاره‌کادی ژ ئالیێ دەشتێ ڤە ب تانکا هێرشێ دکەنە سەر هێزێن پێشمەرگەی. چوار پێشمەرگە د رەبیەکێ دا دمینن و شه‌ڕی دکه‌ن و جهێن خوه به‌رناده‌ن. ئێك ژ وان سەید ئەکرەم بوو و خەلکێ ڕۆژئاڤایێ کوردستانێ بوو و هەرسێیێن دی ژی محەمە ، سالح و ڕزگان بوون، ئەو خەلکێ دەڤەرا مووساڕەشا بوون، ل رۆژئاڤایێ دیجله‌ی. تانگێن دوژمنی دگەهنە سه‌ر وان و ٢ ژ وان تێنه شەهیدکرن. هەردووێن دی ژی پشتی فیشەکێن وان خلاس دبن، ل سەر بەختێ سەرۆك جاش محسن عبدالکریم سلێڤانەیی، خوە رادەستی دوژمنی دکەن. لێ مخابن جاشێن بێ سۆز و به‌خت هه‌ردووا ب دلی شه‌هید دکه‌ن. ئێك ژ وان شەهیدا سەید ئەکرام، کو ئەو ژی خەلکێ ڕۆژئاڤایێ کوردستانێ بوو، یێن دی ژی محەمەد سالح و ڕزگان بوون، کو مووساڕەشی بوون.
هه‌روه‌سا بەشیر ژی کو خەلکێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ بوو، ئه‌و ژی ل رەخێ بەغلوجەی شەهید بوو.
وی ده‌می هێزێن دوژمنی د زاخۆ دا بوون. لێ پێشمه‌رگه‌ی زاخۆ دۆرپێچکربوو. دوژمنی ژی دڤیا ب ڤێ هێرشێ وێ دۆرپێچێ بشکێنیت. شەڕه‌کێ خویناوی ژ سپێده‌کا زوو هەتا شەڤێ یێ بەردەوام بوو. هێزێن دوژمنی ب هزاران جاش و له‌شکه‌ر، ب پشته‌ڤانیا تۆپێن گران، تانگا و فرۆکێن جه‌نگی، ئه‌و ده‌شت و چیا هه‌موو کربوونه ئاگر. هه‌لبه‌ت چه‌کێ پێشمه‌رگه‌ی ژی چه‌که‌کێ گه‌له‌ک ساده و که‌ڤن بوو و کێمیا فیشه‌کا ژی بسه‌رێ خوه. پشتی شه‌ڕێن قاره‌مانانه و هه‌ژماره‌کا شه‌هیدان، پێشمه‌رگه نه‌چار بوو کوچیایێ بێخێری بەردەت و خوه ڤه‌کێشیته پشت زاخۆ.
ل ساڵا ١٩٦٦ داخوازا ژ عیسێ سوار تێته‌کرن کو هێزه‌کێ ڤڕێکه‌ته ده‌ڤه‌را پێنجوین. لۆما هێزه‌ک ب سه‌رپه‌رشتیا ئیسڤێ عومه‌رێ گەودا تێته پێکئینان و به‌رێ خوه دده‌نه پێنجوین. حسێن سوری ژی لگه‌ل ڤێ هێزێ دچیته پێنجوین.
كاك ئیدریس بارزانی پێشوازیا وان ل حاجی ئومەران دکەت و پاشی وان د رۆژهەلاتێ کوردستانێ ڕا دەربازی پێنجوینێ دکەت.
ئەو ل بهارا ساڵا ١٩٦٦ دەست ب پاقژکرنا وان دەڤەرا دکەن ژ جەلالیا. ل وێرێ فەتاح ئاغا و قالە سوور وسەرپەرشتیا وی هێزێ دکەن. ئەو هەتا عەربەت ب دویف جەلالیا دا دچن و دەڤەرێ ژ وان پاقژدکەن.
پشتی کو حسێن سوری و هەڤالێن خوە پتر ژ سالەکێ ل وێ دەڤەرێ ئەرکێ خوەیێ پێشمەرگاتیێ پێکدئینن، ئەو جارەکا دی ل ساڵا ١٩٦٧ ڤەدگەرنەڤە دەڤەرا زاخۆ و ئێدی ئه‌رکێ ویێ پێشمه‌رگاتیێ دکه‌ڤیته باتیفا.
ل ساڵا ١٩٦٨ کاک حسێن ل سەر داخوازا عبدالرحیم جەسیم، کو وی دەمی جێگرێ عیسێ بوو، هێزەکا ٤٠-٥٠ کەسی پێكدئینیت و دگەل وی دچتە گەلالە. پشتی هینگێ ئەو ب فەرمانا شۆڕشێ دچنە ئیرانێ و پشکداری د خۆلێن لەشکەری دا دکەن.
حسێن سوری و هەژمارەکا پلەدارێن لەشکەری یێن شۆڕشی ل ئیرانێ پشکداریێ دخۆلەکا ئەفسەران یا مەشق و ڕاهێنانا ل سەرچەکێ گران و ناڤنجی دا دکەن. د وێ خولێ دا هەڤالەکێ وان ب ناڤێ محمد علی شەهیر، شيهیددبیت.
پشتی ڤێ خولێ ئه‌و ڤەدگەریتە ڤە کوردستانێ و دچیتە دگەل سریا دەروێش ئەرگۆشی ل بەتالیۆنا سلێمانێ حەجی بەردریا ل هێزا هەلگۆرد. ئه‌و ل قەسرێ خولێن لەشکەری بۆ پێشمەرگا ڤەدکەن.
پاشی ل سه‌ر ئەمرێ کاك ئیدریس بارزانی دگەل ١٥ پێشمەرگا دچیتە دەڤەرا `ەرەداغ. ئەو ل وێرێ پشکداریێ د هەژمارەکا شەڕان دا دکه‌ن، ل دژی هێزێن دوژمنی و هەڤالبەندێن وان یێن جەلالی و ئەو وێ دەڤەرێ هەتا دۆزخۆرماتۆ ژ دوژمنی پاقژدکەن.
حسێن سوری بەری رێکەفتنا ١١ ئادارێ ژیانا هەڤژینیێ پێكدئینیت.
ئەو هەتا سالا 1974 ل سەر ئەرکێ خوە یێ پێشمەرگاتیێ ل هێزا هەلگۆرد بەردەوام دبیت. پشتی ل ساڵا ١٩٧٤شەر دەستپێدکەتە ڤە عەریف سلێمان دبیتە فەرماندێ هێزا هندرین. حسێن سوری ژی دبیتە فەرماندێ سریێ. حسێن پشکداریێ دگەلەك شەڕ و داستانێن پێشمەرگەی دا دکەت و ئه‌و بۆ جارا دووێ ل شۆڕشا ئه‌یلولێ ل کێوەڕەشی برینداردبیتەڤە.
پاشی ئەو ل سەر داخوازا عیسێ سوار تێته‌ڤه ڤه‌گوهاستن بۆ هێزا زاخۆ و هەتا شکەستنا شۆڕشێ ل وێرێ ئه‌رکێ خوه دبینیت.
پشتی شەهیدبوونا عیسێ سوار یا ب خیانه‌ت، حسێن سوری و برایێن خوە رەمەزان، محەمەد و عبدالعزیزێ مامێ خوە و هەژمارەکا دی یا پێشمەرگا ل شەڤا نەورۆزا ١٩٧٥ ئه‌و مالێن خوە ل گوندێ سنداڤا، ل ده‌ڤه‌را زاخۆ دهێلن و بەرەف ئیرانێ ب رێدکەڤن. هەژمارا وان دبیتە ٥٠ کەس. ئەو دچنە گوندێ خشخاشا ل ناڤ بەرواریا. ل وێرێ دبهیزن کو مخابن ئەحمەد جخسی و مەلا نەبی ژی ب خیانه‌ت یێن هاتینه شەهیدکرن.
پشتی کو ئه‌و دگه‌هنه سنوورێ باشوور-رۆژهه‌لات، ل سه‌ر ڕووبارێ گاده‌ری، ئه‌و گه‌له‌ک برسی و بێڕێ دبن. لۆما حسێن ل وێرێ تڤەنگا خوە یا بڕنۆ ددەتە ژنەکێ بەرامبەر هنده‌ک نانی. پاشی ئه‌و دگه‌هنه شنو. خەلکێ شنۆ گەلەك خزمەتا وان خەلکی دکەت.
حکومه‌تا ئیرانێ وان دبه‌ته که‌مپه‌کا که‌رمانشاهـ. پشتی هەیامەکی حسین هەوڵددەت خێزانا خوە بینیتە ئیرانێ. مەلا حسێن ماروونسی هاریکاریا وی دکەت.
حسێن سوری ژنەکێ ب ناڤێ عەیشێ، کو خەلکێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ بوو و ل ئیرانێ دما، دهنێریتە زاخۆ د دویف خێزان و هەر سێ زارۆکێن خوە، دایکا خوە، ژنبرا خوە و هەژمارەکا دی یا ژن و زارۆکا ڕا، کو هەمی ژ مالباتا وی بوون و هەژمارا وان ٢١ کەس بوون.
عەیشێ وان ژ زاخۆ دبەتە مۆسل و ل وێرێ ب ڕێیا شۆفێرەکێ عەرەب وان دبەتە هەولێرێ و ژ وێرێ دچنە چۆمان. ئەمنا ڕژێمێ وان ل چۆمان دگرن و ڕادەستی مالەکێ دکەن، کو رۆژا پاشتر وان ببەنە بارەگایێ ئەمنا ڕژێمێ. ئەو مال پێش وەخت جیرانا عەیشێ بوو. عه‌یشێ دبێژیته مامێ خودانێ وێ مالێ: تۆ من و ڤان ژن و زارۆکا بگه‌هینه حاجی ئومه‌ران، ل سه‌ر مه‌زارێ شێخی. چونکی ئه‌مێن هاتینه سه‌ر مه‌زاری، ئه‌ز دێ شوو ب ته‌که‌م. داکو باوەریا خودانێ مالێ ب وێ بهێت، ئەو کەل و پەلێن خوە ژی ل وێ مالێ دهێلن. خودانێ مالێ وان دگەل عەیشێ دهنێریتە حاجی ئۆمەران.
ژڤانێ حسێن و مرۆڤێن وی دگەل عەیشێ ئەوە کو ل رۆژا هەشتێ زارۆکێن وان بگەهیننه ئیرانێ. عەیشێ وان ل رۆژا هەشتێ دگەهنیتە باژێڕکێ خانێ، لێ ساڤاکا ئیرانێ وان دگریت و دبه‌ته نه‌غه‌دێ. پاشی وان ژ ده‌ستێ ئیرانێ ژی ڕزگار دکه‌ن و ئیران وان دبه‌ته که‌مپا ڕه‌به‌تێ. پاشی ئیران وان دبه‌ته باژێڕێ یه‌زد.
حسێن ل وێرێ کارێ جۆشکاریێ (لەحیمچی) دکەت. پاشی ل ساڵا ١٩٨١ حسێن سوری دچیتە دگەل هێزا ئاوارە.
پشتی سەرهەلدانێ ل ١٩٩١/١١/٥ حسێن دگەل ١٠ مالێن دی ڤەدگەڕنه‌ڤه کوردستانێ و ئه‌و جارەکا دی دبیتەڤە پێشمەرگە. حسێن دبیتە جێگرێ هێزێ دگەل سلێمانێ حاجی بەدریا ل دێرەبوونێ.
پاشی هێرشێن تیرۆرستێن پەکەکێ بۆ سه‌ر کوردستانا ئازاد ده‌ستپێدکه‌ن و حسێن دشه‌ڕێن پاراستنا کوردستانێ پشکدارێ دکه‌ت، ژ تروریستان. مخابن ئه‌و ل سەرێ دێرێ ل بۆسەلێ، بۆ جارا سیێ برینداردبیت.
حسێن ل ساڵا ١٩٩٤ دبیتە جێگرێ بەتالیۆنێ دگەل ئۆسمان قاسم. ل ساڵا ١٩٩٦ دبیتە فەرماندێ فەوجێ ل ئاسایشا گشتی ل هەولێرێ. پاشی ل ساڵا ١٩٩٧ وەکو فەرماندێ فەوجێ بۆ فەرماندا سپیلکی دهێتە ڤەگوهاستن. ل سالا ٢٠٠٢ دبیتە بەرپرسێ ئوپەرەسیۆنان ل سوپایێ ١٠ و ل ساڵا ٢٠٠٣ دگەل سوپایێ ١٠ پشکداریێ دشەرێ ئازادیا ئیراقێ دا دکەت.
پشتی هینگێ حسێن دبیتە جێگرێ هێزێ ل فەرماندا سپیلکی. پاشی دبیتە جێگرێ هێزێ دگەل تارق هەرنی.
حسێن سوری دگەل فەرماندا سپیلکی پشکداریەکا کارا د شەرێن دژی تیرۆرستێن داعش دا دکەت. ئێکەم تەقا شەڕێ تیرۆرستێ داعش دگەل وان ل دەڤەرا سنونێ دەستپێدکەت.
حسێن سوری پشتی شەڕێ کەسکێ، زارۆك و برازا و سەعید دەروێش و هەژمارەکا خوبەخشا دگەل خوە دبەت و دچیتە دەف سەرهەدێ ئەنوەر بەگێ ل سحێلا. پشتی هینگێ ئەو دگەل هێزێن پێشمەرگەی د سوریێ ڕا دچنە دەڤەرا شەنگالێ.
حسێن ل بەنداڤا مۆسل، خەتارێ و تلسقوف پشکداریێ د شەڕێن دژی داعش دا دکەت.
پشتی کو تارق هەرنی دبیتە فه‌رماندێ فەرمانده‌یی یا سپیلکی، حسێن ژی دبیتە فەرماندێ هێزێ.
ل ساڵا 2016 حسێن ب کارەکی دچیتە ئیرانێ، وی ل خانێ بهیست کو تیرۆرستێن کو داعش هێرشا کریه سه‌ر هه‌ڤالێن وان ل تلسقوف. ئه‌و جاره‌کادی ژ خانێ ڤەدگەڕیتە ڤە بەرەیێ شەڕی و دەمژمێر ٣ پشتی نیڤرۆ دگەهیتە بەرەیێ شەڕی و پشکداریێ د ئازادکرنا تلسقوفدا دکەت.
ژ هه‌ژی گۆتنێ یه کو حسێن بۆ جارا چارێ ژی ل که‌پکێ حه‌مه‌داغای، ل شه‌ڕێ ناڤخوه بریندار بوویه.
حسێن سوری پشتی خەباتەکا درێژ و ٤ جاران برینداری و دەربەدەری، ل ساڵا ٢٠١٨ ب پلا عەمید، لێ ب مووچێ عەقیدی دهێتە خانەنشینکرن. ل کۆنگرێ ١٤ یێ پارتی، ل ساڵا ٢٠٢٢ ب میدالیا بارزانی دهێتە خەلاتکرن. نوکە ژی ئەو ل باژێرێ زاخۆ دگەل خێزان و زارۆکێن خوە ژیانا خوە دەربازدکەت
سه‌نته‌رێ کۆماته
یێ دێکومهنت کرنا دیرووکا شۆڕشێ
کار و ئه‌رکێ سه‌نته‌رێ کۆماته دێکۆمێنت کرن و پاراستنا دیرووکا شوڕشێ یه ژ مرن و ژناڤچوونێ.
ڤی سهنتهری ب ستافهکێ بچووک و شیانێن ساده، لێ ب ڤیان و باوهریهکا مه‌زن، وه‌ک پێنگاڤا خوه یا کاری یا ئێکێ، ده‌ست ب کۆمکرن، دێکۆمنێت کرن و تۆمارکرنا دیرووکا خهبات و شۆڕشا کوردستانێ کریه.
