به‌هجه‌ت تویله‌ری ڕێکخستنێ نهێنی یێ چالاک و پێشمه‌رگێ قاره‌مان
سەنتەرێ کۆماتە یێ دەکۆمێنتکرنا دیرووکا شۆڕشێ د بەردەوامیا کار و چالاکیێن خوە دا ل رۆژا ٢٤/٩/٢٠٢٢ مێڤادراریا پێشمەرگە و تێکۆشەرێ دێرین بەهجەت تویلەری دکەت و هەڤدیتنەکا ڤیدیۆیی دگەل سازدکەت و دیرووکا خەباتا وی وەکو بەلگەنامەیەکا گرنگ تۆماردکەت و ژ ناڤچوونێ دپارێزیت.
بەهجەت جندی شەهوان حەسەن یێ ناسیار ب بەهجەت تویلەری ل ساڵا ١٩٥٠ ل گوندێ تویلەرێ یێ سەر ب دەڤەرا کانیماسێ ڤە هاتیە سەر دنیایێ. ل ساڵا ١٩٥٢ دگەل مالا خوە ل گوندێ گەڤەڕکێ یێ سەر ب دەڤەرا دهۆکێ ڤە ئاکنجیبوویە. هەر چەندە ئەو نەچوویە قوتابخانێ لێ وی خوە فێری خواندن و نڤێسینا زمانێ کوردی کریە.
بەهجەت تویلەری، کو خودانێ بیردانکه‌کا بهێز و دیده‌ڤانێ گه‌له‌ک ڕوودانێن دیرووکی یه، ئه‌و ب ڤی ئاوایی بەحسێ ڕێکخستنا پارتی یا بەری شۆڕشا ئەیلولێ دکەت: محەمەد سەلمان بناڤی، بابێ عەزیز ماڵتایی، ئەندامێ پارتیا هیوا بوو. پشتی دامه‌زراندنا پارتی، وی و خالد قەساری ڕێکخراوەكا نهێنی یا پارتی ب ناڤێ ڕێکخراوا ڕۆژئاڤا دامەزراندبوو. وان هەردوو کەسا گەلەك چالاکی ئەنجامددان و هندەك جارا وان ل ساڵا ١٩٥٩ ئەز و ئەحمەد سۆفی ب ئەنجامدانا هندەك ئەرکێن ڕێکخستنێ ل ناڤبەرا ماڵتایێ و دهۆکێ رادسپارتین.
دەمێ شۆڕشا ئەیلۆلێ دەستپێدکەت پشکا پتر ژ خەلکێ گوندێ گەڤەڕکێ دکەڤنە د ناڤ ڕێکخستنێن پارتی دا و هەژمارەکا وان تڤەنگان دهەلدگرن و دچنه چیای دبنە پێشمەرگە.
جندی شەهوانێ بابێ بەهجەت تویلەری ژی تڤەنگەکا ئینگلیزی دکڕیت. رۆژا 9/9/1961 کاروانەکێ هێزا گەڕۆك یا ڕژێما ئیراقێ ژ مۆسل دهێت. وی چاخی کادرێ پارتی سەبری بۆتانی ل مالا عەزیز ماڵتایی بوویه. خالد قەساری، عەزیز ماڵتایی، سەبری بۆتانی، جندی شەهوان تویلەری و مەلا ئەحمەد و هەژمارەکا دی یا پێشمەگا، کەڤرێن بنێ ئالۆکا و قەسەرا دگرن. عەزیز ماڵتایی سەرپەرشتیا ٢٠ پێشمەرگا دکەت. ل ناڤبەرا دەمژمێر دوو ونیڤ بۆ سێی رۆژێ دبیتە شەڕ. هێزێن پێشمەرگەی کونترۆڵا چییایێ زاوا/چیایێ ڕه‌ش دکەن. شەڕێ ئالۆکا و قەسەرا دکەڤیتە سەر مللێن خالد قەساری، چونکە ئەو بەرپرسێ لەشکەری بوو. لێ مخابن بەرەیی شەڕی ژ دهۆکێ هەتا ئامێدیێ دشکێت. پشتی کو حکومه‌تا ئیراقێ ده‌ڤه‌را دهۆکێ کۆنترۆل دکه‌ت، خەلکێ دەڤەرێ بەرپرسیاریا شەڕی هەمبەر هێزێن ڕژێمێ دئێخنە ستویێ خالد قەساری. ل سه‌ر وێ چه‌ندێ ژی ڕژێما ئیراقێ وی دگریت و دوو سالان زیندان دکەت. خالد قەساری ل ساڵا ١٩٦١هەتا ساڵا ١٩٦٣ د زیندانێن ڕژێمێ دا دمینیت. پشتی هینگێ ب لێبوورینەکێ دەردکەڤت. پشتی ژ زیندانێ دەردکەڤیت، ئەو پەیوەندیێ ب عەلیێ خەلیلی دکەت کو ڕی بدەتێ بچیتە ناڤ ڕێزێن شۆڕشێ. لێ عەلیێ خەلیلی داخوازێ ژ وی دکەت کو ل ده‌ڤه‌رێ بمینیت و ژ وێرێ هاریکاریا شۆڕشێ بکه‌ت و پێزانینان بۆ شۆڕشێ بهنێریت. ب ڤی ئاوای خالد قەساری و هه‌ڤالێن خوه ل سەر بەرەیێن شەڕی یێن ڕژێمێ دگەڕیان و ڕاپۆرت ئامادەدکرن و بڕێیا بەهجەت تویلەری و هاڤالێن وی بۆ فه‌رماندێ هێزا دهۆکێ عه‌لیێ خه‌لیلی دهنارتن. خالد قەساری هەتا ساڵا ١٩٦٥ ل سەر خەباتا خوە یا نهێنی بەردەوام دبیت، لێ ل ساڵا ١٩٦٥ پەیوەندیێ ب شۆڕشێ دکەت و دبیتە پێشمەرگە و پلێن لەشکەری وەردگریت و هەتا ساڵا ١٩٧٥ بەردەوام دبیت.
ل ڕۆژا ١٠ /٩/١٩٦١ فڕۆکێن ڕژێمێ دهێنە سەر دهۆکێ و ده‌روربه‌رێن وێ و تاخێ قەرەچا/زۆزان، شاخکێ، ماسیکێ و کێڤڵا بۆمبەباراندکەن.
ئێدی بەهجەت تویلەری دبیتە خزمەتکارێ پارتی، هەر پۆستەکێ ڕێکخستنێن نهێنی هه‌با بۆ پێشمه‌رگه‌ی و شۆڕشێ، وی و ئەحمەد عومەر بناڤی یان وی و ئه‌حمه‌د سۆفی، بۆ باخڕنیفا و لیناڤا دبرن. بەهجەت تویلەری هەتا ساڵا ١٩٦٣ ل سەر ڤی ئەرکی بەردەوام دبیت. گه‌له‌ک جارا ئه‌و و هه‌ڤالێ خوه ئه‌حمه‌د عومه‌ر و ئه‌حمه‌د سۆفی، بارێن فیشکا ژی دگه‌هیننه پێشمه‌رگه‌ی، کو ڕێخستنێن نهێنی ئه‌و دکڕین یان په‌یدا دکرن بۆ شۆڕشێ. ل ساڵا 1963 به‌هجه‌ت پەیوەندیێ ب عەلی خەلیلێ فه‌رماندێ هێزا دهۆکێ دکەت و داخوازێ ژێ دکەت کو ڕێ بدەتێ بهێتە ناڤ ڕێزێن شۆڕشێ. لێ عەلی خەلیل دبێژیتێ ئه‌و کارێ هوون ل ناڤ باژێڕان بۆ مه دکه‌ن گه‌له‌ک گرنگتره ژ پێشمه‌رگاتیێ.
دڤی ده‌می دا واحدێ حەجی مەلۆی و پشکا پتر ژ مزووریا پەیوەندیێ ب ڕژێمێ دکەن و ڕاده‌ستی حکومه‌تا ئیراقێ دبن. بەهجەت تویلەری ب ڕێکا رادیۆیێ گوهداریا پەیوەندیێن ناڤبه‌را فڕۆکەڤانێن ڕژێمێ دکەت و پێزانینێن گرنگ ژ وان وەردگریت.
هورمزێ مەلك چکۆی، ژ بۆ کو پێشمه‌رگه بێ مۆرال نه‌بیت و دوژمن هزرنه‌که‌ت کو پشتی ڕاده‌ست بوونا واحدی و هه‌ڤالێن وی، ده‌ڤه‌را مزووریا ئێدی یا دبن کۆنترۆلا وان دا. ئه‌و ده‌ست ب چالاکیێن به‌رده‌وام دکه‌ت ل دژی هێزین دوژمنی، ل ده‌ڤه‌رێ.
به‌هجه‌ت کو وی ده‌می نێزیکی ڕوودانه‌کا دیرووکی بوو، ئه‌و وێ هۆسا بۆ مه ڤه‌دگێڕیت:ل ساڵا ١٩٦٣ هۆرمز و هه‌ڤالێن خوه، ل سه‌ر جادا دهۆک-مۆسل، بۆسه‌یه‌کێ ل ناڤبه‌را ئالۆکا و فه‌یدیێ، ل باشوورێ دهۆکێ، ل به‌ر هێزێن دوژمنی ددان، کو هینگێ هێزه‌کا مه‌زنا له‌شکه‌رێ سوری هاتبوو لگه‌ل له‌شکه‌رێ ئیراقێ هێرش دکره کوردستانێ. کاروانەکێ لەشکەرێ ڕژێمێ دکه‌ڤیته بۆسه‌یا وان و ئەو وی کاروانی ژ ناڤدبەن و پاشی هه‌وڵدده‌ن خوه بگه‌هیننه چیایێ زاوا. هۆرمز مەلك چکۆ پسیار ژ هه‌ڤالێن دکەت کا ئه‌و تۆمبێلا جێب ژی د گەل تۆمبێلێن دی هاتیە سۆتن یان نە؟پشتی دزانیت کو ئەو یا مای، جارەکا دی ئه‌و دزڤڕیتەڤە مه‌یدانا شه‌ڕی. باره‌گایێ هێزا یەرمۆك یا لەشکەرێ سۆریێ ل ڕۆژئاڤایێ پرا ئالۆکا بوو. ئه‌و پیزانینان ل سه‌ر شه‌ڕی وه‌ردگرن و بەرەف جهێ شەڕی ڤه دچن. ئەو هێز ب تانگ و زریپۆشان، ل وێ ده‌شتێ هۆرمزی و هەڤالێن وی دوورپێچ دکەت و پشتی شەڕەکێ گران هۆرمز و تەڵیە دگەل شەش هەڤالێن وان شەهید دبن و حەسەن مارۆنسی ژی برینداردبیت. ته‌رمێن هه‌ردوو شه‌هیدان هورمز و ته‌لیه ژ مه‌یدانا شه‌ڕێ تێنە ڕاکرن، لێ یێن هەر شەشێن دی دکەڤنە دەستێ هیزا یەرمۆك یا لەشکەرێ سوریێ. ئەو گەلەك بێڕێزیێ ب ته‌رمێن شه‌هیدا دکەن و دوو ژ وان، ل سه‌ر ڕێ، ب ستوونا کارەبێ ڤە دهەلاویسن.
شەهید هۆرمز هەڤالێ حەسۆ زۆزانی بوو، ئەو جەنازێ شەهید هۆرمز ب دەوارا دبەتە سینا و ل وێرێ وی دڤەشێرن. تۆما تۆماس نامەیه‌کێ دنڤێسیت و دکەتە د بتلەکێ کۆلایێ دا و د دانیتە بن سەرێ شەهید هۆرمز د گۆڕا وی دا.
ل ساڵا ١٩٩٣ ب ڕێوڕەسمەکا فەرمی جەنازێ شەهید هۆرمز دئیننەدەر و دبەنە گوندێ وی ل کوورێن گاڤان د ڤەشێرن.
بەهجەت تویلەری و دوو هەڤالێن خوە مەها ١٠/١٩٦٥ دچنە قەشەفڕێ و پەیوەندیێ ب پێشمه‌رگه‌ی دکەن. ئەو تڤەنگا فازل حەسەن بناڤی دهەلگریت و پشتی هینگێ ب چەند ڕۆژان شەڕێ شاوریکێ دەستپێدکەت. بارەگایێ هێزا دهۆك ب فەرماندەیی یا عەلی خەلیل ل شاوریکێ بوو. ڕژێم شاوریکێ دگریت. قۆلێن خالد قەساری، نەعمۆ سەمەد، خەلۆ مراریا و ڕەشۆ گرفیلی، ل قەشەفڕێ بوون. بەهجەت تویلەری دچیتە دگەل قۆلێ خالد قەساری و بەردەوامیێ ب خەباتا خوە ددەت هەتا ڕێکەفتنا 11 ئادارا ساڵا 1970.
پشتی ١١ ئادارێ فەوجێن زێرەڤانێن سنووری و سری و بەتالیۆن تێنه دامەزراندن. خالد قەساری دبیتە فەرماندێ سریێ. کاك بەهجەت ژی هەر وەکو پێشمەرگە بەردەوام دبیت و کار و ڕێنجبەریێ ژی د بەرڕا دکەت.
ل ساڵا ١٩٧٣ پشتی کو پارتیا به‌عس و پارتیا کۆموونیستا ئیراقێ په‌یمانه‌کێ گرێدده‌ن، کۆموونیست ب هێزێن خوە یێن لەشکەری ڤە دگەهنە ڕژێما بەعس. ب فەرمانا ڕژێما بەعس هێزێن پارتیا کۆموونیست هێرشی ئەلقۆشێ دکەن. پێشمه‌رگه ژی دچن به‌ڕه‌ڤانیێ ژ داگیرکرنا ئه‌لقۆشێ دکه‌ن و کاک بەهجەت تویلەری ژی پشکداریێ د وی شەڕی دا دکەت.
ل ساڵا 1974 سەرێ مەها شواتێ، ئێدی هێزێن داگیرکه‌رێن ئیراقێ خوه بۆ شه‌ڕه‌کی نوو ئامادکه‌ن ل دژی کوردستانێ و ڕەوش بەرەڤ خرابیێ ڤە دچیت و خەلك گوندێن خوە بەرددەن. مالا بەهجەتی ژی دچیتە گوندێ سکرینێ.
ل ١٣/٢/١٩٧٤ ل هنداڤی قەسرکێ دبیتە شەڕ، هینگێ بەهجەت تویلەری ل قەسارا بوو، لێ ئەو ل تانا شەڕی دچیت. شەڕ یێ گەرمبوو، هێزێن پێشمەرگەی چەکێ ئاڕبیجی بکاردئینن. ئەڤە دەستپێکا شەڕی یە و هێشتا ب فەرمی شه‌ڕ نه‌هاتیە ڕاگەهاندن. خالد قەساری، بەهجەت تولەری و ٤ پێشمەرگێن دی دگەل خوە دبەتە پشت تاخێ گرێ باسێ و ل پشت لەشکەرێ ئیراقێ دزڤڕن. چەکێ بەهجەتی تکتاریۆف بوو. خالد قەساری هەڤالێن خوە ل گۆرەی نەخشە و پلانەکا ژیرانە ل جهێن ستراتیژی دانان و وان بەرێ چەکێ خوە دا لەشکەرێ ئیراقێ. ئەو دربەکێ مەز ل لەشکەرێ ڕژێمێ ددەن. فەرماندێ لیوا ڕژێمێ نەچاردبیت پەیوەندیێ ب عەلی خەلیل دکەت و دبێژیتێ کو هێزێن وان بۆ شەڕی نەچووینە وێرێ و داخوازا ڕاوەستاندنا شەڕی دکەت دا بشێت هێزێن خوە ژ وێرێ ڤەکێشیت. د وی شەڕی دا ٤٥ سەربازێن ڕژێمێ دهێنه کوشتن.
ڕژێمێ ل ١١/٣/١٩٧٤ ئێك لایەنە ئۆتونۆمیێ کارتۆنی ڕاگەهاند. ل ١٣/٣/١٩٧٤ عەلی خەلیل دهێتە دەف خالد قەساری و داخوازێ ژێ دکەت کو هێزێن وان بچن چیایێ زاوا بگرن، هەتا حسۆ دۆلەمەری ژی هێزێن خوە دهنێریت.
خالد قەساری، مستەفا مەمانی و ١١ پێشمەرگا دگەل خوە دبەت کو ئێك ژ وان بەهجەت تویلەری یە و دچن، د ڕیا خوه دا بۆ چیایێ زاوا، ئه‌و دوو مینا د ڕێکا سوپایێ ڕژێمێ ل قەسارا دچینن و بۆسەیه‌کێ ژی ل سه‌رڕێیا له‌شکه‌رێ ئیراقێ ل نێزیک ماڵتایێ ددانن، زیلەکا لەشکەری ژ دهۆکێ ڤە تێت و دکەڤیتا بۆسا وان. ئەو دەستڕێژیێ لێ دکەن، زیل وەردگەڕیێت و نهالەکێ دا دچیت. ٣ سەربازێن ڕژێمێ تێنه کوشتن و پێشمەرگە ٣ کلاشینکۆفا وەکو دەستکەفتی ڕادکەن. پشتی هینگێ خالد و هەڤالێن خوە، ب شەڤێ دچن چیایێ زاوا دگرن و سەنگەرێن خوە لێددەن. هێزێن وان دوو فەسیل بوون و نێزیکی ٦٠ پێشمه‌رگا بوون.
حەیران ئۆرمانی، رەمەزان ڕەشۆ، عەلیێ مەدینایێ و محەمەد عەلی بناڤی، ئه‌و ژی بۆ پشتەڤانیا وان و قایم کرنا وی به‌ره‌ی، دچنە چیایێ زاوا.
ماڵا بەهجەتی ژ سکرینێ دچیتە گوندێ تویلەری ل دەڤەرا بەرواری باڵا. ئەو دوو ڕۆژا بۆ بێنڤەدانێ دچیته باره‌گایێ پشتا به‌ره‌ی. لێ ل وی ده‌می ل چیایێ زاوا شەر دەستپێدکەت. ٢٥ تانگێن ڕژێمێ دناڤبەرا زاوا و قەسارا ڕا سەردکەڤن و چییای ددەنە بەر مۆشەکا. خوارزایێ عەلیێ مەدینایێ و هنده‌ک پێشمه‌رگێن دی شەهید دبن، هندەك پێشمەرگە بریندار دبن و ئێک ژی بێ سەروشوین دبیت. هەتا بەهجەت و هەڤالێن خوە دگەهنه جهێ شەڕی، هێزێن ڕژێمێ چیای کونترۆڵ دکەن. خالد قەساری د سەرێ چیایێ زاوا ڕا خوە ئاسێ دکەت و چیای به‌رناده‌ت. بەهجەت تویلەری، محەمەد عومەر ئاسهی، عەبدولرەحمان محەمەد عەبدولرەحمان بێدوهی، سەعید سپینداری و عەبدوللا ئیبراهیم تویلەری ب پیا قەستا چیایێ زاوا دکەن. پشتی هینگێ دزڤڕنه بێسرێ و پاشی دچنه نزارکێ و پشتی هینگێ دگەل هێزێن قادر گەڕبەراسکی، حەیران ئۆرمانی، عەلیێ مەدینایێ، رەمەزان ڕەشۆ و حەمید حه‌فزلا دچنه پشتا چیایێ زاوا. رەبیێن دوژمنی وان دبینن و ئه‌و ڕاستی گوللەبارانەکا چڕ دبن. لەشکەرێ عیراقێ یێ ل ئالۆکا، جهێ خالا کۆنترۆلێ یا نوکه. بەهجەت و هەڤالێن خوە دچنه قەسارا، دا کو ئه‌و وی چه‌کێ خوه یێ وان ل وێرێ ڤه‌شارتی بینن. ئه‌و چەکێ خوە ڕادکەن و جارەکا دی د به‌ر چیایێ زاوا ڕا ڤەدگەڕن، دچنه گوندێ کەلەبەدرێ و شاریا. شێخ عەلۆ وان ئاگەهدار دکەت کو بارەگایێ وان بۆ شکەفت هنارکێ یێ هاتیە ڤەگوهازتن.
هەر ل ساڵا ١٩٧٤ بەهجەت تویلەری پشکداریێ د چەندین چالاکیێن دی یێن لەشکەری دا دکەت وەکی:بۆسا سەر جادا سێمێلێ و تۆپبارانکرنا بنکە و بارەگایێن ڕژێمێ، شەڕێ گرێ ڕەش ل سێجێ. د ڤی شه‌ڕی دا ئەو و شه‌هید سەعید سپینداری ل بەر بلۆکێن قوتابخانێ شەڕەکێ قەهرەمانانە دکەن و ب ئاربیجیان بەرسینگێ هێڕشا دوژمنی دگرن و هێزێن دوژمنی تێك دشکێنن. د وێ چالاکیێ دا تڤەنگەك ب دەستێ بەهجەتی دکەڤیت و بریندار دبیت. هه‌روه‌سا دەنگێ ئاربیجیان ژی کاریگەریەکا خراب ل سەر گوهێن وی دکەت.
کاک به‌هجه‌ت دگەل خالد قەساری پشکداریێ د شەڕێ گرێ ڕەش دا دکەت، ئەو سێ شەڤ و سێ ڕۆژان بێ خوارن و ڤەخوارن دمینن، لێ ئه‌و ناهێلن دوژمن بسەرکەڤیته چیای.
د ڤی شەڕی دا هێزێن ڕەشید کانی گولانی و قادر ئاڵەکینی و تێلۆ گۆیی پشکداریێ دکەن و هێرشێ دبەنه سەر هێزێن دوژمنی. هێزێن پێشمەرگەی د ڤی شەڕی دا شەهیدەکی و بریندارەکی ددەن. دوو ئه‌فسه‌رێن دوژمنی ئێک ب پله‌یا رائید و یێ دی ب پله‌یا نه‌قیب لگه‌ل هەژمارەکا مەزن یا سەربازێن ڕژێمێ ژی تێنە کوشتن. هێزێن پێشمەرگەی ٥٠ پارچێن چەکی وەکو دەستکەفتی ڕادکەن. د ڤی شەری دا جارا ئێکێ بوو پێشمەرگە ئاربیجیا وەکو دەستکەفت د شەڕی دا ڕاکەت.
ل ده‌مێ شکه‌ستنا 6 ئادارا 1975 بەهجەت تویلەری ژی نەچاردبیت، وه‌کی بهزاران پێشمه‌رگا، ل دهۆکێ خوە ڕادەستی ڕژێمێ بکەت. پاشی ئەو ڤەدگەڕیتەڤە مالا خوە ل گەڤەڕکێ. لێ ڕژێما ئیراقێ خانیێ وان و خانیه‌کی دی سۆتبوون. هه‌ڤالێ وان خالد قەساری ژی بۆ باشوورێ ئیراقێ تێته دوورئێخستن.
بەهجەت تویلەری دکەڤیته بەر کار و ڕینجبەریێ. ئەوی دگەل شکەستنا شۆڕشێ هندەك نارنجۆکێن ئەمریکی ل گوندێ تویلەرێ ڤه‌شارتبوون. پاشی ئەو وان ل ساڵا ١٩٧٦ب کامیونا/قه‌لابا خوە دئینیتە گوندێ گەڤەڕکێ، ل دهۆکێ. بەهجەت وان نارنجۆکا ددەتە رەمەزان سلێمان (ره‌مه‌زانێ له‌یلێ) و سەلمان محەمەد وەیسی بناڤی (سه‌لمانێ چاڤشین). ئەو ژی ل دهۆکێ ب وان نارنجۆکا هندەك چالاکیان ل دژی ڕژێمێ ئەنجامددەن و داخوازا هندەکێن دی ژی ژ بەهجەتی دکەن. هه‌روه‌سا داخوازێ ژی ژێ دکەن کو ببیته ئه‌ندامێ ڕێکخستنێن نهێنیێن پارتی لگه‌ل وان. بەهجەت دگەل وان کار دکەت، لێ ب فەرمی ناکەڤیتە د ناڤ ڕێکخستنێ دا. ئەو دەست ب بەڵاڤکرنا بەلاڤۆکێن شۆڕشێ ل سێمێلی و خالا پشکنینا ڕژێمێ ل ئالۆکا دکەت. ب ڤی رەنگی بەهجەت تویلەری ل سەر خەبات و هاریکاریێن خوە بۆ پێشمەرگەی و شۆڕشێ بەردەوام دبیت.
ل ١٥/٦/١٩٨٦ ئه‌و پەیوەندیێ ب شۆڕشا گولانێ دکەت و ل هێزا پشته‌ڤانی/ئیسنادا لژنا ناوچا ئامێدیێ دبیتە پێشمەرگە.
ئێکەم چالاکیا خوە د ناڤ شۆڕشا گولانێ دا دگەل حەجی بناڤی و عەبدولعەزیز ئوره‌یی ب تۆپبارانکرنا باره‌گایێ لیوا له‌شکه‌رێ دوژمنی ل بێگۆڤا ئەنجامددەت.
بەهجەت تویلەری هەر زوی دبیتە ئه‌ندامێ ڕێکخراوا سه‌مه‌دار یا هێزا پشته‌ڤانیێ و بەرپرسێ شانەیه‌کا سەرەکی و مەشق و ڕاهێنانێ ل سەر تۆپا ٦٠ملم و دۆشکێ دکەت.
پاشی ئه‌و پشکداریێ د داستانا بێبادێ دەکەت ل ساڵا 1987، د وێ چالاکیێ دا ئەو دگەل هەڤالێن خوە هێرشێ دبەنه سەر ره‌بیێن بنێ جادێ و وان رەبیا دگرن. هێزێن پێشمەرگەی د وێ چالاکیێ دا ٤٠ پارچەیێن چەکی وه‌ک ده‌ستکه‌فت ڕادکەن.
پاشی ل شه‌ڤا 13-14/9/1987 پشکداریێ د داستانا بناڤودەنگا کانیماسێ دا دکەت. هەروەسا پشکداریێ د بەرسینگگرتنا هێرشا له‌شکه‌رێ دوژمنی یا بناڤێ هێزا مەلکۆی، بۆ سەر گوندێ ئەرەدنا دا دکەت ل 7/9/1987. ئەرکێ وی د وێ چالاکیێ دا دگەل هێزەکا هەڤبەشا پارتیا کۆموونیستا ئیراقێ تۆپبارانکرنا سەربازگەها هێزا مەلکۆی بوو ل ئینشکێ. ئەو و ئەحمەد بداخ ٨٠ گوللێن تۆپا ل وێ سەربازگەهێ ددەن، هەروەسا بنکە و بارەگایێن ڕژێمێ ل سەرسنکێ و بامەڕنێ ژی تۆپباران دکەن و زیانێن مەزن دگەهیننه هێزێن وی، بێ کو دوژمن ئێك گوللێ ژی بتەقینیت.
ئه‌و ل مه‌ها خزیرانا/١٩٨٨پشکداریێ د داستانا دووێ یا فرۆکەخانا بامەڕنێ دا دکەت. ل ٢٣/٨/١٩٨٨ ل تشیشێ ل سه‌ر جادا بێگۆڤا-کانینماسێ، پشکداریێ د لێدانا ئیڤایەکا لەسکەرێ ئیراقێ دا دکەت و ٨ پارچێن چەکی ڕادکەن.
ل ٢٥/٨/١٩٨٨ ئەنفالێن دەڤەرا بەهدینان دەستپێدکەن، هینگێ مالا بەهجەتی ل گوندێ تویلەرێ بوو. پێنج خێزان ب زارۆك ڤە ل مالا وی بوون. ئەو نزانن دێ چ کەن و کیڤە بچن. فرۆکێن ڕژێمێ دەڤەرێ ب چەکێن کیمیاوی بۆمبەباران دکەت. خەلکێ دەڤەرێ قەستا دەڤەرێن سنووری دکەن.
لژنا ناوچا ئامێدیێ بارەگایێ خوە چوول دکەت، بەهجەت تویلەری دگەل ٩ پێشمەرگا بتنێ دمینن. ئەو ژی دویف لژنێ ڕا دچن کونبەفرا ئوره. بەهجەت تویلەری نەچار دبیت تۆپا خوە ڤەشێریت. و دگەل کۆمێن خەلکی قەستا سنووری دکەن. ڕژێما تورکیا ل ژێر فشارێن نیڤدەولەتی سنوورێ خوە ڤەدکەت. ڕژێما تورکیا وان ل کەمپا دیاربەکرێ ئاکنجی دکەت. بەری وەختی رزگار کێستەیی ل باره‌گایێ هێزا پشته‌ڤانی/ئسنادا لژنا ئامێدیێ، بەهجەت تویلەری و هندەك پێشمەرگێن دی فێری خواندن و نڤێسینێنا کوردی ب پیتێن لاتینی کربوون. دەمێ ڕژێما تورکیا وان به‌ره‌ڤ دیاربەکرێ دبەن، ئەو بخێرا فێربوونا پیتێن لاتینی دشێت ناڤێن گوند و باژێڕان بخوینیت، ئەڤ چەندە دبیتە جهێ خوەشحالیا بەهجەتی.
بەهجەت تویلەری دگەل خەلکی سێ مەها لبن چادرا دا دمینن، پاشی وان بۆ شوقا ڤەدگوهێزن و هەتا سەرهەلدانێ ل کەمپا دیاربەکرێ دمینن.
بەهجەت تویلەری و گەلەك کادرێن پاتی دگەل سەرهەلدانێ ب هاریکاریا پ.د.ك باکوور دەربازی باشوورێ کوردستانێ دبن. هەژمارا وان ٢٥ کەس بوون، ئەو خوە دگەهینه کانیماسێ. دگەل سەید سالح و سەربەست سندۆری دچن کەلها ئەرزێ، پاشی دچنه هەسنبیرکا. پشتی هینگێ دگەل عەبدولخالق بابیری و ناسح کێستەیی دچیتە باتیفا.
سه‌نته‌رێ کۆماته
یێ دێکومهنت کرنا دیرووکا شۆڕشێ
کار و ئهرکێ سه‌نته‌رێ کۆماته دێکۆمێنت کرن و پاراستنا دیرووکا شوڕشێ یه ژ مرن و ژناڤچوونێ.
ڤی سهنتهری ب ستافهکێ بچووک و شیانێن ساده، لێ ب ڤیان و باوهریهکا مهزن، وه‌ک پێنگاڤا خوه یا کاری یا ئێکێ، ده‌ست ب کۆمکرن، دێکۆمنێت کرن و تۆمارکرنا دیرووکا خهبات و شۆڕشا کوردستانێ کریه.
