سەرەکیڤیدیۆ

قارەمان و شەهیدێ زیندی تەیب راڤینی د دەراڤەکی تەنگ دایە

سەنتەرێ کۆماتە یێ دەکۆمێنتکرنا دیرووکا شۆڕشێ، ب مەرەما ئەنجامدانا دیدارەکا ڤیدیۆیی و تۆمارکرن و ئەڕشیفکرنا خەباتا پێشمەرگە و تێکۆشەرێ دێرین (تەیب عومەر ئەبابەکر) ڕاڤینی ل ڕۆژا دووشەمبی ڕێکەفتی ٣٠/١/٢٠٢٣ سەرەدانا وی کر ل مالا وی، لێ مخابن ڕەوشا ساخلەمیا وی یا گەلەك خراب کو چەندین سالە دگەل ئێش ئازارێن برینداربوونا خوە یا گران ل داستانا کانیماسێ دژیت ڕی نەدا مە وەکو پێتڤی ئەرکێ خوە ب جی بینین.

تەیب عومەر ئەبابەکر ڕاڤینی، یێ ناسیار ب تەیب ڕاڤینی ل ساڵا ١٩٥٦ ل گوندێ ڕاڤینا یێ سەر ب دەڤەرا کانیماسێ هاتیە سەر دنیایێ، وی خواندنا خوە یا سەرەتایی و ناڤنجی ل کانیماسێ و زاخۆ خواندیە و سالەکێ ژی خواندنا ئامادەیی ل دهۆکێ خواندیە.
تەیب ڕاڤینی دگەل هەلبوونا چریسکا شۆڕشا گولانێ ل ساڵا ١٩٧٦ دبیتە ئەندامێ ڕێکخستنێن نهێنی یێن پارتی دیموکراتی کوردستان و دناڤ جەگێ دوژمنی دا دکەڤیتە بزاڤ و چالاکیان ل دژی ڕژێمێ. ل ساڵا ١٩٧٩ ڕێکخستنا وانا نهێنی تێتەئاشکەراکرن لێ خۆشبەختانە کاك تەیب ناکەڤیتە دەستێن ڕژێمێ، بەلکو دەملدەست پەیوەندیێ ب ڕێزێن شۆڕشێ دکەت و دگەل مەفرەزا شەهید مەلا رەمەزان (بهەشتی) دبیتە پێشمەرگە.
د هەمان ساڵ دا پشکداریێ د چاندنا ١٢ مینان دا دکەت ل سەر ڕێکێن هاتن و چوونا لەشکەرێن ڕژێمێ ل جهێن جودایێن دەڤەرێ.
ل ساڵا ١٩٨٠ وەکو کادر بۆ مەفرەزا شەهید شەعبان غەفار تێتە ڤەگوهازتن و پشکداریێ د چالاکیەکێ دا دکەت ل گوندێ ئەرەدنا ژێری کو دوو پلەدارێن بەعسیا د وێ چالاکیێ دا تێنە گرتن و ئێک ژی تێتە کوشتن.
پاشی کاک تەیب بۆ ڕێکخراوا شەهید شەعبان عومەر کو بەرپرسێ وێ سەید نایف چەلکی بوو تێتە ڤەگوهازتن و هەتا ساڵا ١٩٨٦ ل وێ ڕێکخراو درێژیێ ب خەباتا خوە ددەت و پشکداریێ د چەندین چالاکیێن لەشکەری دا دکەت وەکی:
-تۆپبارانکرنا بارەگایێ فەوجا دوژمنی و سەنگەرێن دەوروبەر ل ساڵا ١٩٨١ ل گوندێ ڕاڤینا.
-ستاندنا سەنگەرەکا دوژمنی ل چییایێ گابنێرکی و لێدانا ئێکا دی ل ساڵا ١٩٨٢.
-لێدانا دوو سەنگەرێن دوژمنی و گرتنا ئێکادی ل ساڵا ١٩٨٢ ل ئاشاوا و دەست بسەرداگرتنا هەژمارەکا چەك و تەقەمەنیێن دوژمنی.
-گرتنا سەنگەرا دوژمنی ل سەرێ حەمێ ل ساڵا ١٩٨٢ و کوشتنا هەژمارەکا سەربازێن دوژمنی و ب دیلگرتنا ٨ سەربازێن دی و دەست بسەرداگرتنا هەموو ئەو چەك و تەقەمەنیێن دوژمنی ئەوێن د وی سەنگەری دا.
-چالاکیا لێدانا بارەگایێ سریا لەشکەرێ ئیراقێ ل بێبووزیێ ل سالا 1980.
– ژ چەککرنا چەکدارێن جیش الشعبی ل نسرا و رەبەتکێ سالا 1980.
-لێدانا بارەگایێ دوژمنی ل کۆمتێ ئاڤ خوێ ل ساڵا ١٩٨٢ ل نێزیکی گوندێ تویلەرێ.
-چالاکیا برنا پەزێ عزت الدوری ل ساڵا ١٩٨٣ ل مالطایێ بەرامبەر دەستدرێژیێن دوژمنی ل سەر پەز و کەوالێن خەلکی ل دەڤەرێن ئازاد.
-لێدانا فەوجا سۆتکی و سەنگەرێن دەوروبەر ل ساڵا ١٩٨٥.
ل ساڵا ١٩٨٥ خێزان و کەس و کارێن تەیب ڕاڤینی ژ لایێ ڕژێمێ ڤە تێنە گرتن و دەرئێخستن بۆ دەڤەرێن ڕزگارکری و ڕژێمێ دەستێ خۆ دانا سەر و مال و ملکێن وان و تالانکرن.

 

تەیب ڕاڤینی ل ساڵا ١٩٨٦ دبیتە ئەندامێ ڕێکخراوا ١١ ئادارێ کو بەرپرسێ وێ پێشمەرگێ دێرین نەجمدین کێستەیی بوو. ل وێ رێکخراوێ ژی ئەو مل ب ملێ هەڤالێن خوەیێن پێشمەرگە بەردەوامیێ ب خەباتا و بەرخودانا خوە ددەت و پشکداریێ د پشکا پترا شەڕ و داستانێن شۆڕشێ یێن ل ناڤبەرا ساڵا ١٩٨٦ و ١٩٨٨ دا دکەت وەکی:
داستانا فەوجا سۆتکی ل ساڵا ١٩٨٧
-هەردوو داستانێن بامەڕنێ ل سالێن ١٩٨٧ و ١٩٨٨
-داستانا فەوجا بێبادێ ل سالا ١٩٨٧
-چالاکیا گرتنا سەنگەرا گەلی بێتکارکی ل نێزیكی گوندێ سکرینێ
-داستانا ب ناڤودەنگا ئازادکرنا کانیماسێ و دەڤەرا بەرواری بالا ل ساڵ١٩٨٧. دڤێ داستانێ دا کاک تەیب لگەل شەهید محەممەد ساڵح بۆتی و نجم الدین کێستەیی و هەڤالێن خوە یێن دی هێرشی رەبیا دوژمنی یا گرێ سۆر دکەن، لێ مخابن دڤێ هێرشێ دا ئەو دکەڤنە بەر شێلکەکا دژوارا نارنجۆکێن دەستی یێن دوژمنی و بەرپرسێ لژنا ئامێدیێ محەمەد ساڵح بۆتی شەهید دبیت و کاک تەیب و جەعفەر بێسری ب دژواری بریندار دبن. رەخەکی لاما کاک تەیب تێتە هاڤێتن و ب دەهان سەچمە ب سەر و ملێن وی دکەڤن بشێوەیەکی سەیر ژ مرنێ رزگار دبیت.
-داستانا ب ناڤ دەنگا دێرەلووکێ ل ١١/١/١٩٨٨.
-ڕاکرن و پوویچکرنا ب هزاران مینێن دوژمنا ل سەر جادا گشتی یا زاخۆ-کانیماسێ و دەڤەرا سەرزێڕی و ل سەر ڕێکێن هاتن و چوونا هاوڵاتیێن سڤیل و ب دەهان چالاکیێن دی ل دەڤەرێن جودا جودا.
تەیب ڕاڤینی و خێزان و زاڕۆکێن وی ل ئەنفالێن دەڤەرا بەهدینان ل ساڵا ١٩٨٨ گەلەك نەخوەشی و دەردەسەریا دبینن و ئاوارەیی کەمپا مێردینێ دبن ل باکوورێ کوردستانێ و هەتا ساڵا ١٩٩١ ژیانەکا سەخت و دژوار و ل ژێر گڤاشتن و ستەم و زۆرداریا ڕژێما تورکیا دەربازدکەن.
پشتی سەرهەلدانا پیرۆز ل ساڵا ١٩٩١ تەیب ڕاڤینی ب خێزان ڤە ڤەدگەڕیتە کوردستانێ و ل گوندێ ڕاڤینا ئاکنجی دبیت و جارەکا دی چەکی دهەلگریت و دبیتەڤە پێشمەرگە و ل هەمبەر هێرشێن تروریستا بۆ سەر کوردستانا ئازاد ئەو ب میرانی بەرەڤانیێ ژ کورد و کوردستانێ دکەت.
ژبەر چەلەنگی و مێرخاسیا وی ل ساڵا ١٩٩٥ دبیتە ئامر سری دگەل نەجمدین کێستەیی ل فەوجا ٢٧. پشتی چەسپاندن و دامەزراندنا دەزگایێن حکومەتا کوردستانێ، تەیب ڕاڤینی دبیتە ئەفسەر ل ئاسایشا کانیماسێ و هەتا ساڵا ٢٠٠٨ ل سەر ئەڕکێ خوە بەردەوام دبیت و د هەمان ساڵ دا ب پلا (رائد) تێتە خانەنشینکرن.
مخابن ئەڤە دەمەکە ژ ئەگەرێ وان سەچمێن نارنجۆکێ یێ د سەرێ وی را، ئەو شەلەل بوویە و کەفتیە سەر تەختی و لەشێ وی هەمی بێ بزاڤ مایە و د رەوشەکا گەلەکا خراب دا دژیت.
هەرچەندە پلا (عجزا) شەهیدێ زیندی تەیب ڕاڤینی ٨٠٪ یە و هەتا نوکە ژی پتر ژ ٥٠ پارچێن ئاسنی د لەشێ وی دا ماینە. لێ ماخابن مۆچێ وی یێ خانەنشینیێ ب تنێ (٧٠٠) هزار دینارن. ئەڤە د وەختەکی دا، کو وی ژئەگرا مانا پارچەکا ئاسنی د سەرێ ڕا و نزمبوونا وێ پارچێ بۆ نێزیکی مەژیێ وی شیانێن لڤینا لەشی خۆ ژ دەست داینە و ل ٢١/٤/٢٠٢٢ و تا ٢٢/٨/٢٠٢٢ ئانکو چوار هەیڤا ل ژێر چاڤدێریا چڕ د نەخوەشخانا ئازادی ل دهۆکێ دا مایە. شەهیدێ زیندی تەیب ڕاڤینی هەر چی شیانێن ماددی ددەستێن وی و کەس و کارێن وی دا هەبوون ل چارەسەریا خوە مەزاختی نە. و نوکە ژی ئەو پێدڤی چاڤدێریەکا تایبەت و چارەسەریەکا بەردەوام هەیە و دەرمانێن وی گەلەك دڵگرانن کو ئێک شرنقا وی ب 100 دولارایە مووچێ وی کێمتری 500 دولارا یە. ژبەر هندێ ئێدی وی شیان نینن کو چارەسەریا خۆ ژی بکەت.
ئەم وەکۆ سەنتەرێ کۆماتە یێ دەکۆمێنتکرنا دیرووکا شۆڕشێ، شەهیدێ زیندێ تەیب ڕاڤینی گەلەك مەغدور دبینین. نوکە ژی ئەو پێدڤی هاریکاریەکا دەملدەستە، لۆما داخوازێ ژ لایەنێن پەیوەندیدارێن حزبی و حکومی دکەین کو ب زویترین وەخت بهێنە سەر خەت و خوە ل ڤی شەهیدێ زیندی خێزانا وی بکەن خودان دا گیانێ وی ژ مرنێ قورتال کەن.

Kavin Berwari

ئەز وەک ئەدمینا سوسیال مێدیایا سەنتەرێ کۆماتە رادبم ب رێڤەبرنا فێسبووکا سەنتەری، ئینستاگرامی، یوتوبی و مالپەرێ ئینتەرنێتی. کارێ منێ سەرەکی دانان و بەلاڤکرنا هەڤپەیڤینا، ڤیدیو یا و پۆستایە ل هەمی جهێن سوسیال مێدیایا سەنتەرێ کۆماتە.

بابەتێن پێکڤە گرێدایی

اترك تعليقاً

لن يتم نشر عنوان بريدك الإلكتروني. الحقول الإلزامية مشار إليها بـ *

زر الذهاب إلى الأعلى