سەرەکیڤیدیۆ

پێشمه‌رگێ چیا و ناڤ باژێڕان خالد بانی

پێشمه‌رگێ چیا و ناڤ باژێڕان خالد بانی

سەنتەرێ کۆماتە د بەردەوامیا دەکۆمێنتکرنا دیرووکا شۆڕشێ دا ل ٢٠٢٢⁄٤⁄٦ سەرەدانا تێکۆشەڕێ دێرین و پێشمەرگێ ھەردوو شۆڕشێن ئەیلۆل و گولانێ و ئەندازیارێ سەرھەلدانا دھۆکێ خالد بانی دکەت و دیداره‌کا درێژا دوو رۆژی دگەل ئەنجا ددەت و دیرووکا خەبات و بەرخودانا وی تۆمار دکەت و دپارێزیت.

خالد محەمەد تاھر یێ ناسیار ب خالد بانی ل ساڵا ١٩٥١ ل گوندێ بانیێ یێ سەر ب دەڤەرا ئەترووشێ ڤە ھاتیە سەر دنیایێ و ل ساڵا ١٩٦٣ پەیوەندیێ ب شەھید وەیسی بانی دکەت و د ژیه‌کی بچویک دا دبیته‌ پێشمه‌رگه‌ و هه‌تا ساڵا 1974 ئه‌و ل هێزا شێخان به‌رده‌وامیێ دده‌ته‌ خه‌باتێ.

پشتی ل بهارا 1974 شەڕ دەستپێدکەتەڤە، ئه‌و دبیتە ئامر فەسیل و ل ڕۆژئاڤایێ گەلیێ بێسرێ و پشکداریێ دگەله‌ک شەڕ و لێکدانان ل دژی دوژمنی دکەت.

پشتی شکەستنا شۆڕشێ ل ساڵا ١٩٧٥ ئه‌و جاره‌کا دی ل ساڵا ١٩٧٦ په‌یوه‌ندیێ ب شەھید مەحمود ئێزدی دکه‌ت و دگەل وی دەست ب خەباتا نھێنی دکەت و پێکڤە چەند ڕێکخراوێن نھێنی یێن پارتی ل بەرێ بھار، ئێتوتێ، شێخان ومۆسل دادمەزرینن.

هه‌ر دچارچۆڤێ ڤی کارێ ڕێکخستنا نهێنی دا خالد بانی لگه‌ل هه‌ڤالێن خوه‌ حسێن بانی، حەجی سالح، محەمەد عەلی و شه‌هید نایف سەعدی زاویتەی پێنج کاشینکۆفان په‌یدا دکه‌ن و RPG یه‌ک ژی لگه‌ل چه‌ند گولله‌یه‌کا کۆ ل ده‌ف سه‌عدی زاویته‌ی یا ڤه‌شارتی بوو، ئه‌و وێ ژی دئینن و ئەڤ ھەر پێنج کەسە دگەل مەحمود ئێزدی دبنە پێشمەرگێن نھێنێ، ب شەڤ کریارێن لەشکەری ئەنجام ددەن و ب ڕۆژ ژی ڤەدگەڕن مالێن خوە. کارێ خوه‌ یێ مالێ دکه‌ن.

دڤی ده‌می دا ئه‌و ڤان کریارێن پێشمه‌رگاتی ئه‌نجامدده‌ن: لێدانا کارگەھا قیڕی ل لۆمانا، خالا پشکنینا کۆرا، بنگەھێ پۆلیسێن زاویتە و لێدانا رەبیا گەلیێ قەنتارا.

ل ساڵا ١٩٧٨ کاک خالد و گرۆپێ خوە ب نھێنی جەھوەر نامق ل کافیا دبینن، ئه‌و وان رادسپێریت کو ھندەک کریارێن لەشکەری یێن کاریگه‌ر ل بەغدا و مۆسل ئەنجامبدەن. ژ بۆ ئه‌نجامدانا ڤی ئه‌رکی، ئه‌و ل کافیا ڕاھێنانێ ل سەر دەستێ محەمەد سەعید سوری ل سەر کەرەستێن ته‌قاندنێ دکەن، پاشی ئەو و محەمەد سالح گەلی رومانی ھندەک کەرەستێن تەقاندنێ (TNT) دبەنه‌ بەغدا و ل بەر دام و دەزگەھێن سیخوریێن ڕژێمێ دتەڤینن. ئەڤ کریارە دەنگڤەدانەکا مەزن په‌یدا دکه‌ت. پاشی مەحمود ئێزدی سێ TNT یێن دی ب ڕێکا محەمەد ڕەشید سپینداری بۆ ئامادە دکەت، لێ ڤێ جارێ ئه‌و دچنه‌ مۆسل. ئه‌و ته‌قه‌مه‌نیێن خوه‌ ل جھەکی دڕێکا ھاتن و چوونا ڕەشەکێن ڕژێمێ دا ڤەددەن. لێ ئه‌و ناپەقیت، محەمەد سالح ژی ڕادکه‌ته‌ڤه‌ و ئه‌و هه‌ردوو TNT یان لگه‌ل خوه‌ دبه‌نه‌ ئوتێلێ دا جاره‌کا دی ئاماده‌ بکه‌نه‌ڤه‌ بۆ دانانێ، لێ مخابن ئه‌و د ده‌ستێ محمه‌د سالح دا دپەقیت و محەمەد سالح دەملدەست شەھید دبیت، کاک خالد ژی بریندار دبیت و خوه‌ دگه‌هینیته‌ مالا کەریم شلی کو بەرپرسێ ڕێکخراوەکا نھێنی یا پارتیە ل مۆسل، بهاریکاریا وی خوه‌ دگه‌هینیته‌ دھۆکێ، ل دھۆکێ دختۆرەکێ ڕێکخستی چارەسەریا وی دکەت و پاشی دچیتە بانیێ و ژ وێرێ خوە دگەھینیتە ناڤ ڕێزێن شۆڕشێ و دگەل مەحمود ئێزدی دبیتە ئامر مەفرەزە ل دەڤەرا بەرێ گاره‌ی. پاشی ل ساڵا ١٩٨٠ دبیتە بەرپرسێ ڕێکخراوا شەھید وەیسی بانی ل دەڤەرا شێخان و دکەڤیتە بزاڤ چاڵاکیان و چەندین چاڵاکیێن لەشکەری ئه‌نجامدده‌ن، وه‌کی: گرتنا ره‌بیا شکه‌فتێ، شه‌ڕێ کانیا باسکا، گرتنا سریا بێبۆزیێ، ژ چه‌ککرنا چه‌کدارێن رژێمێ ل ڕەبەتکێ، شه‌ڕێ پێدە، کۆرا و پاگێرا، زاویتە و چه‌ند چالاکیه‌کا ژی ل ناڤ دھۆکێ ئەنجامددەن

نێزیکترین هه‌ڤال و هه‌ڤکارێ کاک خالدی شه‌هید ئه‌حمه‌د حه‌سه‌ن بامه‌رنی بوو کو ب درێژیا ساڵا جێگرێ وی بوو و ل ساڵا 2003 ل شه‌ڕێ رزگاریا ئیراقێ شه‌هید بوو.

ل ساڵا 1981 هه‌تا 1985 ڕێکخراوا وان ئه‌رکێ خوه‌ ل سنوورێ لژنا دهۆکێ دبینن و د وی ده‌می ژی دا ب ده‌هان چالاکیان لگه‌ل هه‌ڤالێن خوه‌ ئه‌نجامدده‌ن و یا ژ ھەمیا گرنگتر دیلکرنا دکتۆر عدنان العزاوی بوو ل کەلا شخۆ، کو به‌رپرسه‌کێ مه‌زنێ ڕژێما به‌عس و هه‌ڤاله‌کێ نێزیکی سه‌دامی بوو. دیسان ل ساڵا ١٩٨٤ پشکداریێ د بەرسینگگرتنا ھێرشا مه‌زنا دوژمنی بۆ سەر لژنا دھۆکێ دا دکەن و ڕۆلەکێ مەزن د وی شەڕی دا دبینیت و زیانێن مەزن دگەھیننە ھێزێن دوژمنی.

ل ساڵا ١٩٨٥ دگەل شەھید محەمەد سالح بۆتی و چه‌ند کادرێن سیاسی و له‌شکه‌ری بۆ لژنا ئاکرێ تێنه‌ ڤەگوھازتن، لڤێ دەڤەرێ ژی گەلەک چاڵاکیێن لەشکەری ئەنجام ددەن.

ل ساڵا ١٩٨٧ بۆ لژنا شێخان تێتە ڤەگوھازتن، ل وێ دەڤەرێ ژی گەلەک چاڵاکیێن لەشەری ئەنجامددەن، وەکی لێدانا کەلھا کانیکا وگرتنا ھەشت رەبیێن جاشا، گرتنا ھەشت ڕەبیێن ھێزا مەلکۆی ل سەرێ گارەی، بەرسینگرتناهێرشێن دوژمنی بۆ سەر بانیێ، چەڤریک و دێرالۆشێ.

ل رۆژا 12.5.1988 لگه‌ل هێزێن دیێن لژنا شێخان هێرشێ دکه‌ن سه‌ر 8 بنگه‌هێن دوژمنی ل سه‌رێ شێخ ئیسڤ و بابلۆ و هه‌می بنگه‌هان دگرن لگه‌ل 109 کلاشینکۆفا و کۆمه‌کا چه‌کێ ناڤنجی و 56 دیلا. ھەروەسا پشکداریێ د شەڕێ ناڤبەرا ئێتویتێ و ئێمینکێ دا دکەت کو د وی شه‌ڕی دا ئه‌حمه‌د ته‌لوه‌ی و برایێ وی سالح ته‌لوه‌ی شه‌هید دبن. دیسا گرتنا دوو رەبیا ل سەڕێ چێایێ زاوا و سۆتنا جێبەکا لەشکەری، پاشی سێ رەبیێن سەرێ چیایێ داکا ل ھنداڤ فەیدیێ ژی دگرن و ل سەر جادا گشتی دناڤبەرا دهۆک-مۆسل دا چەندین تۆمبێلێن ڕژێمێ دسۆژن.

ل ئەنفالان پشتی نێزیکی مه‌هـ و نیڤان، لگه‌ل هه‌ڤالێن خوه‌، ل چیاییێ گارەی ئاسێ دمینن، ئه‌و خوە دگەھیننه‌ باکوورێ کوردستانێ و ل گەڤەڕێ تێنە گرتن، پاشی تێنه‌ ئازاد کرن و دچینە بارەگایێ مەکتەب سیاسی ل ڕۆژھەلاتێ کوردستانێ.

پشتی ل ساڵا 1989 پشکداریێ د کۆنگرێ ده‌هێ یێ پارتی داکه‌ت، ل ساڵا ١٩٩٠ دگەل ھێزەکا پێشمەرگەی دکاودانەکێ گەلەک سەخت و دژواردا تێتەڤە کوردستانێ و سەروژنوی تۆڕێن ڕێکخستنا پارتی نویژەن دکەنەڤە و خه‌لکێ کوردستانێ ئاگه‌هدار دکه‌ن کو شۆڕشا به‌رده‌وامه‌ و هێزێن پێشمه‌رگه‌ی یێ ل ده‌ڤه‌رێ. هه‌تا به‌ربه‌رکێ سه‌رهه‌لدانێ ئه‌و دمیننه‌ ل دۆرێن دهۆکێ

Kavin Berwari

ئەز وەک ئەدمینا سوسیال مێدیایا سەنتەرێ کۆماتە رادبم ب رێڤەبرنا فێسبووکا سەنتەری، ئینستاگرامی، یوتوبی و مالپەرێ ئینتەرنێتی. کارێ منێ سەرەکی دانان و بەلاڤکرنا هەڤپەیڤینا، ڤیدیو یا و پۆستایە ل هەمی جهێن سوسیال مێدیایا سەنتەرێ کۆماتە.

بابەتێن پێکڤە گرێدایی

اترك تعليقاً

لن يتم نشر عنوان بريدك الإلكتروني. الحقول الإلزامية مشار إليها بـ *

زر الذهاب إلى الأعلى